menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Yaşanan siyasi korkular son değil başlangıç... Kolektif travma neye yol açıyor

147 3
28.10.2025

Tania Branigan, İngiliz Guardian gazetesinin muhabiri... 2008 yılından itibaren yedi yıl Çin’de bulundu. Gazeteciliği yanında Çin Kültür Devrimi (1966-1976) üzerine araştırma yaptı.

Devrimin ruhunu tekrar canlandırmak için başlatılan Kültür Devrimi’ne katılmış veya acı çekmiş kişilerle röportajlar yaparak, 2023 yılında “Kızıl Hafıza” adlı kitap çıkardı.

Bu tür Batılı yazarların çalışmalarına ön yargılı bakarım. Kitabı da elime aldım, “birkaç sayfa okuyup bırakırım” diye düşündüm, 308 sayfayı altını çizerek okudum! Niye?

Çin sosyalizminin ilk büyük kitle seferberliği olan bu politik hareket, toplumdaki “burjuva tortularına”, “geleneksel kültüre” ve “bürokratik atalete” savaş açtı. Sovyetler Birliği sosyalizm yolundan ayrılmıştı ama Mao, Çin’de buna izin vermeyecekti...

“Kızıl Hafıza” kitabında şu satırlar ilgimi çekti:

-“İnsanlar, kamusal itiraflar, zorlayıcı öz eleştiriler, toplu suçlama mitingleri, sistemli tasfiyeler, cadı avlarıyla yeniden şekillendirilmek istendi…”

-“Muhalifler ya tamamen dışlandı ya da yeterince pişmanlık gösterdiklerinde -yeni bir minnet duygusuyla- yeniden toplumsal yaşama kabul edildi…”

-“Muhalifleri kırmak ve yeniden inşa etmek için kullanılan yöntemler; dışlama, yalnızlaştırma, toplum önünde aşağılamayla sürekli olarak keskinleştirildi, adeta birer psikolojik işkence tekniğine dönüştürüldü…”

-“Aile üyelerinden, kendi yakınlarını dışlamaları hatta baskı uygulayarak itirafta bulunmaya zorlamaları beklendi…”

-“Ülkeyi saran sadakat inancı değil, derin bir paranoya oldu. Ülke içinde casusların ve hainlerin cirit attığına dair söylentiler eşliğinde binlerce yönetici görevden alındı, kimileri idam edildi…”

Bu satırları okuyunca kafamda........

© OdaTV