Ekranlarda hararetle, “Aziz İhsan Aktaş” iddianamesi tartışılıyor. Ki, aylardır böyle…

Fakat belediyecilik anlayışı nereden nereye geldi pek bilinmiyor! Yani bu “örgütün” ideolojisinin dönüşümünü bilmemiz lazım:

Saray, aristokrasi, kilise yönetimine alternatif olarak doğdu belediye... Yeni kent geleneğini oluşturan burjuvazi/tüccarlar mealen saraya dedi ki:

-“Bizden sürekli vergi/para istiyorsunuz, tamam verelim ama ticari faaliyetlerimizin/piyasanın düzeni için kuracağımız kurumsal yapılara izin verin...”

1789 Fransız İhtilali kurumsal belediyeciliği doğurdu. Avrupa’daki 1848 ve 1871 devrimci halk ayaklanmaları belediye kavramını genişletti: Belediye, emekçi yığınların söz ve karar sahibi olduğu yapıya dönüştürüldü…

Osmanlı ise, -Kırım Savaşı’nda- Galata ve Beyoğlu zenginlerinden vergi toplamak için ilk modern belediye teşkilatını Beyoğlu’nda 1857’de kurdu; Altıncı Daire-i Belediye…

İstanbul dışındaki belediyeleri yasal çerçevede toplamak için 1877’de “Dersaadet Belediye Kanunu” ve “Vilâyât Belediye Kanunu” çıkardı. Belediyeler artık Anayasal kuruluştu… Görevi; imar işlerini düzenlemek, bayındırlık, aydınlatma, temizlik, nüfus sayımı, pazar ve alışveriş kontrolü, hijyenik tedbirler almak, mezbaha, okul açmak, itfaiye ile belediye gelirlerini toplamak idi...

Kanun, 1930 yılına kadar yürürlükte kaldı.

Tarih: 14 Nisan 1930.

1580 sayılı Belediye Kanunu’nun yürürlüğe girdiği bu tarih, Türkiye Cumhuriyeti’nin yerel yönetim sisteminde dönüm noktası oldu.

Belediyeler mali açıdan zayıf, görev tanımları belirsiz,

merkezi hükümete tamamen bağımlı idi.

Cumhuriyet kurulduğunda........

© Nefes