Türkiye’de kapitalizmin gelişmesi ve çok partili düzene geçişle birlikte siyasetin unsurları hem arttı hem de çeşitlilik kazandı.

Sendikalar devletin kontrolünden çıkarak zaman içinde doğrusuyla yanlışıyla işçi sınıfının çıkarlarını savunan bir noktaya geldiler. 1961’de sendika liderlerinin öncülüğünde kurulan TİP ve 1967’de kurulan DİSK bu yolda önemli kilometre taşları oldular.

Üniversiteden ve basından çıkan aydınlar toplumu etkileyen önemli güçler arasındaydılar. Basın-yayında öncülük uzun süre dergilerin elinde oldu. Ellili yıllarda Forum ile başlayan aydın hareketleri ilerleyen süreçte sosyalist ağırlıklı yayınlarla farklı bir ivme kazandı. Çeşitli görüşlere sahip aydınlar gerek üniversitede gerekse basında uzun yıllarca ciddi bir entelektüel birikim ve tartışma ortamı yarattılar. Dernekler ise öğrencilerin politikleştiği ve siyasal mücadeleye katkı verdiği yapılar olarak altmışlı yıllardan itibaren etkili oldu.

Siyasetin çeşitli unsurlarla beslendiği bu dönem 12 Eylül ile birlikte sona erdi. Siyasi partiler, sendikalar ve dernekler kapatıldı,........

© Muhalif