İnsanı değerli kılan, vicdanıdır. Nitekim Ali Ulvi Kurucu der ki:

Hayra teşvik eyleyüb şerden tevekkîz ettirir

Var mıdır insana vicdanından a’lâ nîk-hâh

Yani, bir insana vicdanından daha üstün, hayırlı bir dost bulunur mu? O vicdan ki, insanı tüm kötülüklerden uzaklaştırır ve iyiliklere teşvik eder. Zira vicdan, hak terazisini emin bir şekilde tutar.

Ahmet Rifâî de der ki; “Vicdan, Allah tarafından kullarına ihsan buyrulmuş nurlu bir duygu ve kalp terazisidir.” O terazi şaşarsa zulüm baş göstermeye başlar. Çünkü vicdan, insana hakikati gösteren bir aynadır. Nitekim vicdan yalan söylemez, sağlam basar.

Dolayısıyla vicdan, işin en kuvvetli şahididir. Zira vicdan hiçbir şeyi gizleyemez. Olanı, olduğu gibi dillendirir. İnsan, kanunlardan korkmadan önce, kendi vicdanından korkmalı, insanlardan utanmadan önce, kendi vicdanından utanmalıdır. Çünkü insanda yıkılmayarak, dik duracak tek şey vicdandır. Nitekim suçlu mahkemede beraat etse de vicdanında beraat etmesi çok zordur.

Munise Hanım der ki:

Sahib-i iz’ân için bir başka mîzan istemez

Gösterir mâhiyet-i vicdânı insanın işi

Vicdanın hâkim olmadığı yerde, her türlü zulüm baş gösterir, tarafgirane bir yola girilir. O........

© Milli Gazete