Bir hadiste: “Hayâ imandan neşet eder, (ehl-i) iman da cennete gider. Çirkin söz ve davranış ise kabalıktan ve kötü ahlaktan neşet eder. Kötü ahlak (sahibi olanlar) da cehenneme gider” buyrulmaktadır. Kelime-i kibarda da “İlla edep” denmektedir.

Malum, edep toplumun her kesiminde kullanılan bir kelimedir. Ayrıca edep, ahlak kelimesine yakın bir anlam ifade eder. Ahlak ve edep, her insanda bulunması gereken hasletlerdendir. Onun için yeme, içme, sohbet, yolculuk gibi günlük hayatın çeşitli alanlarıyla ilgili her konuda edebe önem verilir.

Edep veya çoğulu ‘âdâb’ göz ardı edilemeyecek kadar toplumların yaşamasında, ilerlemesinde önem taşır. Ayrıca denir ki, bir toplumda bulunan örf, âdet ve kural haline gelmiş iyi tutum ve davranışların heyeti umumiyesi de edeple tarif edilmektedir. Keza edep, incelik, kibarlık, hayranlık ve takdir şeklinde de tarif edilmektedir.

Günlük hayatımızda kullanılan edepli ve edepsiz kelimeleri ahlaki özellikleri ifade etmektedir. O halde edepli olmak, ahlaklı olmak kişilere zenginlik kazandırmakta, toplumu da nefeslendirmektedir. Edepli davranan insanlar toplum tarafından takdir edilmekte, edepsizler de ayıplanmaktadır.

Çünkü edep ve ahlak Kur’anîdir. Onlara uymak insanlar için farz-ı ayn’dır. Edepsizliğin hâkim olduğu toplumların, tarihte yıkıldıklarını okuyoruz. Edebin yozlaştığı günümüz toplumunun yıkımı da atom bombası gibi müessir olur. Edepsizler düzen bozucudur. Nitekim Allah:........

© Milli Gazete