Babası da “içki müptelâsı”ydı

Dr. Arar, onun içkiye düşkünlüğünün “gencliğinde” başladığını ifâde ediyor. Bu “genclik” acabâ hangi yaşa kadar geriye gidiyor? Lord Kinross’tan, bunun, idâdî (lise) çağına kadar geriye gittiğini öğreniyoruz:

“[Manastır Askerî İdâdîsi’nde okurken,] artık çocukluktan çıkmış olan Mustafa Kemâl, Selânik'e döndükçe, bu değişik ve serbest yaşayışlı şehrin zevklerini tatmaya başlamıştı. Çoğu zaman, üvey babasının yakınlarından olan genç bir arkadaşıyla (Fuat Bulca) rıhtımdaki […] Olimpos, Kristal, Yonyo gibi gazinolara gider, […] bira içerlerdi.” (Lord Kinross, Atatürk; Bir Milletin Yeniden Doğuşu, Müt.: Necdet Sander, İstanbul: Sander Ye., 1981 baskısı, s. 37)

Mustafa Kemâl’in “içki iptilâsı”nın ilk âmilinin âilevî olması, yüksek bir ihtimâldir. Zîrâ, kız kardeşi Makbule Hanım’ın Enver Behnan Şapolyo’ya verdiği mülâkata nazaran, gümrük mêmurluğunu terk ederek kereste ticâretine başlıyan ve bir müddet sonra iflâs eden Ali Rıza Efendi, “kendini içkiye vererek” derdlerini unutmıya çalışmış, netîcede “barsak veremi”nden vefât etmiştir:

“İşlerinin fena gitmesinden çok müteessir oldu. Kendisini içkiye verdi. Nihayet barsak veremine tutuldu. Üç sene hastalık çektikten sonra vefat etti…” (Şapolyo, Kemal Atatürk ve Millî Mücadele Tarihi, İstanbul, Rafet Zaimler Ye., 1958 –ilk baskısı: 1944-, s. 31)

O devirde, Frenk Kültürüne açılmış Selânik Cemâatinde, içkinin çok yayılmış olması pek muhtemeldir ve herhâlde bu vâkıa da delikanlı Mustafa Kemâl üzerinde müessir olmuştur…

Mustafa Kemâl’in Ercümend Ekrem Talû ile “içki müsâbakası”

Mustafa Kemâl’in ne yaman bir “içki müptelâsı”, hattâ neredeyse bir “içki içme” şampiyonu olduğuna dâir gâyet câlib-i dikkat bir hâtıra var. Bu, Recâîzâde Mahmûd Ekrem’in oğlu, Mustafa Kemâl’in iltifâtına mazhar olmuş, muallim, muharrir, idâreci, siyâsetci Ercümend Ekrem Talû (İstanbul, 1888 – a.y., 16.12.1956, Zincirlikuyu Mez.) ile onun arasında cereyân eden bir “çok içki içme ve içkiye dayanıklılık müsâbakası”dır.

Hâtırayı bizzât Ercümend Ekrem Talû anlatıyor ve tanınmış röportajcı Cemaleddin Bildik (İzmir, 1905 – İstanbul, 4.4.1954; hakkında: https://istanbulansiklopedisi.org/handle/rek/6889; 16.9.2025) kaydediyor…

10 Kasım 1953 târihli Akşam, bir perestiş havasında, sayfalarının büyük bir kısmını Mustafa Kemâl’in mumyalı naaşının Etnoğrafya Müzesi’nden Anıtkabr’e nakline ve çeşidli cepheleriyle Mustafa Kemâl’in medh-ü-senâsına, daha doğrusu, tebcîl, takdîs edilmesine tahsîs etmişti. Gazeteye nazaran, onun kendisiyle yarışılamıyan bir tarafı da, çok içki içmesine rağmen, körkütük sarhoş olmamasıydı. Buna bir misâl olarak, sayfalarında, Ercümend Ekrem Talû’yle giriştiği içki müsâbakasını zikrediyor. Talû, o esnâda Matbûât Umûm Müdürüdür. Cemaleddin Bildik’in kaleminden okuyoruz:

“Kaçıncı yıldönümü........

© Milat