(https://www.dailymotion.com/video/x51fzi6; 10.9.2025)

Kendisine, 9 Kasım 1953’te, Mustafa Kemâl’in tâbutunu açıp naaşının vazıyetini teftîş vazîfesi verilen Marazî Teşrîh Profesörü Kâmile Şevki Mutlu’nun şahâdetiyle sâbittir ki Mustafa Kemâl’in, vefâtını müteâkib mumyalanıp havası alınmış, ilâclı kurşun tâbut içine konulan naaşı, 10 Kasım 1953’te, tahnîti bozulmadan Anıtkabr’e nakledilmiş, Milliyet gazetesinin aşağıdaki tafsilâtından da anlaşılacağı vechiyle, mezk̃ûr kurşun tâbutu muhtevî ceviz tâbutla öylece defnedilmiş, üzerine de, (Mezar Odası’ndaki) resimde görülen mermer l̃ahid yapılmış, bunun etrâfına, bütün vilâyetlerden getirilen topraklarla dolu tunc vazolar yerleştirilmiştir. Kabri, taabbüd menâsikinin en mukaddes mek̃ânıdır.

“Cumhurresinin hitabesini müteakip, Atatürkün tabutu katafalktan kaldırıldı ve Anıt kabre alındı. Tabutu takiben Cumhurreisi Celâl Bayar, Büyük Millet Meclisi Reisi Refik Koraltan, Başvekil Adnan Menderes, eski Reisicumhur İsmet İnönü, Vekiller heyeti azası, eski B.M.M. Reisi, Erkânı Harbiyei Umumiye Reisi, Riyaseticumhur umumû kâtibi, Başvekâlet Müsteşarı, Ankara Valisi, Ankara Belediye Reisi, eski Riyaseticumhur umumî kâtibi, Riyaseticumhur başyaveri ve yaverleri, Riyaseticumhur ve Başvekâlet hususî kalem müdürleri Anıt kabre girdiler. Tabut Türk erlerinin omuzlarında, Anıt kabirdeki lâhitin [l̃ahdin] tam altında bulunan defin mahalline getirildi. Reisicumhur Celâl Bayar ve diğer zevat, mezarın etrafında yer almış bulunuyorlardı. Tam bir sükût içinde sanduka açıldı, asıl tabutu teşkil eden iç tabut dışarı çıkarıldı ve tam saat 12.30 da [13.30’da olmalı] Atatürkün aziz nâşı bu tabut içinde, mehmetçiklerin elleri ile ebedî medfenine indirildi. Başta Reisicumhur Celâl Bayar olduğu halde herkes huşû içinde idi. Tabut medfenine konduktan sonra son ihtiramlar da yapıldı. Medfenin etrafında Ankara toprağı ve yurdun dört bir köşesinden getirilmiş olan topraklar bulunuyordu. Reisicumhur Celâl Bayar, ilk toprağı attı. Reisicumhur tarafından ikinci ve üçüncü defa toprağın atılmasından sonra, sıra ile Büyük Millet Meclisi Reisi Refik Koraltan, eski Reisicumhur İsmet İnönü, Başvekil Adnan Menderes, Vekiller ve diğer zevat medfene toprak attılar. Atatürk, kurtardığı ve üzerine ölmez Cumhuriyeti kurduğu vatanın topraklarına tevdi edilmiş bulunuyordu. Atatürkün medfeni başında, manevî huzurunda ihtiram vakfesinde bulunuldu. Bu tarihî ânı tesbit eden tutanak imzalandı. Defni müteakip, Atatürkü ebedî istirahatgâhına kadar takip edenler, sıra ile Anıt kabrin önünden geçtiler ve Atatürkün manevî huzurunda eğildiler. Bunu izcilerin ve gençliğin ziyareti takibetti. Bundan sonra Anıt kabir vatandaşların ziyaretine açıldı. On binlerce vatandaş, o saatten beri durmadan Atatürkün kabri önünden geçmekte ve tazimle eğilmektedir. Gün batmış, karanlık olmuş, Anıt kabir, ışıklara bürünmüştür. Önünde........

© Milat