İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun ABD Başkanı Donald Trump’ı Nobel Barış Ödülü’ne aday göstermesi, ödülün tartışmalı geçmişini yeniden gündeme getirdi. Nobel Barış Ödülü ile adları anılan en tartışmalı 9 ismi sizin için derledik.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun, Donald Trump’ı “İbrahim Anlaşmaları” gerekçesiyle Nobel Barış Ödülü’ne aday göstermesi, ödülün uzun ve tartışmalı geçmişini yeniden gündeme getirdi.

Nobel komitesinin geçmişte isimleri savaş suçlarıyla anılan diktatörleri ödüllendirmesi eleştirilere yol açmıştı. Ödülün toplumsal cinsiyet eşitliği açısından da eleştiriye açık bir geçmişi var: 1901’den bu yana verilen Nobel Barış Ödülü’nü kazanan 109 kişiden sadece 19’u kadın.

Nobel’in tartışmalı geçmişi sadece verilen ödüllerle sınırlı değil, 20. yüzyılın en baskıcı liderlerinden bazıları da Nobel’e aday gösterildi.

Nazi lideri Adolf Hitler 1939’da protesto amacıyla İsveçli milletvekili Erik Brandt tarafından aday gösterildi. Sovyet lider Josef Stalin de 1940’larda aday gösterildi. İtalya’nın eski diktatörü Benito Mussolini’nin de 1930’larda Nobel’e aday gösterildiği biliniyor. Her ne kadar bu adaylıklar ödülle sonuçlanmasa da, Nobel’in aday belirleme sürecinin politik etkilerden bağımsız olmadığına dair örnekler olarak hafızada kaldı.

2023’te 100 yaşındayken hayatını kaybeden ABD Dışişleri Bakanı Henry Kissinger’a 1973’te Vietnam’da ateşkes müzakereleri yürüttükleri gerekçesiyle Nobel Barış Ödülü verildi. Bu ödül, Nobel tarihinin en tartışmalı kararlarından biri olarak kayıtlara geçti. Çünkü ödül verildiği dönemde ABD’nin Vietnam’daki hava saldırıları hâlâ devam ediyordu.

Kissinger ile beraber ödülü kazanan Le Duc Tho, “gerçek bir barış sağlanmadı” diyerek reddetti.

Kissinger, sadece Vietnam’daki rolüyle değil, Güneydoğu Asya’daki diğer askeri operasyonlarla da eleştirildi. Richard Nixon yönetimiyle birlikte Laos ve Kamboçya’ya yönelik gizli bombardımanlar emri verdi. Bu saldırılarda yüz binlerce sivilin yaşamını yitirdiği tahmin ediliyor. Kissinger ayrıca, ABD’nin Soğuk Savaş stratejisi çerçevesinde Şili’de sosyalist başkan Salvador Allende’ye karşı gerçekleştirilen CIA destekli darbeye de yeşil ışık yakan isimlerden biri olarak anılıyor.

Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.

ABD’nin dış politika mimarlarından biri olan Kissinger, görev süresi boyunca Pakistan’dan Endonezya’ya, Ortadoğu’dan Afrika’ya uzanan birçok kriz bölgesinde aktif rol oynadı. Bu müdahaleler, diplomatik başarılar kadar sivil kayıplar ve insan hakları ihlalleriyle de gündeme geldi.

Eski ABD Başkanı Barack Obama, 2009’da henüz görevinin ilk yılında ‘‘uluslararası diplomasiyi ve halklar arasındaki işbirliğini güçlendirmeye yönelik olağanüstü çabaları’’ gerekçesiyle Nobel Barış Ödülü aldı.........

© Medyascope