Başlık, 17 Mart 1883’de Karl Marx’ın mezarı başında yoldaşı Friedrich Engels’in konuşmasındaki cümlelerden biridir.

Devrimci sosyalizmin kurucusu Karl Marx, yaşamı boyunca fakirlikle boğuştu ve çeşitli sağlık sorunlarıyla mücadele etti. Bu ağır duruma rağmen, hem yazmaya hem de uluslararası sosyalist hareketin örgütlenmesine katılmaya devam etti. 14 Mart 1883’te 64 yaşındayken hayatını kaybetti.

İngiltere’deki Highgate mezarlığında yapılan cenaze törenine ailesi, yakın arkadaşlarından küçük bir topluluk katıldı.

Karl Marx, gençlik yıllarından itibaren hem entelektüel hem de devrimci pratikte yoldaşı olan Engels’le birlikte oluşturduğu teoriyi bilimsel sosyalizm olarak adlandırıyordu.

Devrimci teori

20. yüzyılda çeşitli akademik isimler, özellikle Rusya ve Doğu Avrupa’daki Stalinist rejimlere bakarak, Marx’ın düşüncesini ekonomik indirgemecilikle ve pozitivizmle damgaladı.

Oysa pozitivizm, bilimsel sosyalizmin doğuşuna sahne olan 19. yüzyılın başında düşünür Aguste Comte tarafından ortaya atılan bir fikirdi. 19. yüzyıl bilimsel devrimlerin meydana geldiği bir çağ idi. Pozitivist felsefeye göre, bilgiler sadece gözlemlenebilir ve deneyimlenebilir olgulara dayanır. Bunun dışındakiler metafizik dolasıyla kanıtlanamaz olarak elenir.

Engels, cenaze töreninde yaptığı konuşmada Marx’ın bilimselliği hakkında şunları vurgulamıştı:

“Bu adamın ölümü, yalnızca Avrupa ve Amerika’daki proletarya için değil, bilim dünyası için de telafi edilemez bir kayıptır. Darwin’in organik doğanın gelişim yasalarını keşfetmesi gibi, Marx da insan tarihinin gelişim yasalarını keşfetti. Marx, bugüne kadar ideolojik örtüler altında gizlenmiş olan basit gerçeği, insanların öncelikle yemek, içmek, barınmak ve giyinmek zorunda olduğunu, ancak bunları sağladıktan sonra siyaset, bilim, sanat, din vb. ile uğraşabileceğini ortaya çıkardı.

Ama hepsi bu değil. Marx, modern kapitalist üretim tarzının ve onun yarattığı burjuva toplumunun özel hareket yasasını da keşfetti. Artı değerin keşfi, tüm bu sistemi anlamak için anahtardı ve bu, Marx’ın önceki sosyalistlerin karanlıkta yürümesine karşılık, aydınlık bir yol........

© marksist.org