Gayrimenkul (konut, işyeri, arsa ve arazi) bir servet unsurudur. Vergi üç farklı kaynaktan alınır: 1. Servet ve servetlerin transferi (emlak vergisi, değerli konut vergisi, veraset ve intikal vergisi), 2. Gelir (gelir vergisi, kurumlar vergisi), 3. İşlem (KDV, ÖTV, damga vergisi, harçlar.)

Emlak vergisi servet vergilerinin tipik örneğidir. Burada kişiler sahip oldukları gayrimenkullerin(konut, arsa, arazi, işyeri) değeri üzerinden her yıl belirli oranda bir emlak vergisi öderler. Emlak vergisi belediye gelirleri arasındadır, dolayısıyla ödenen bu vergi ilgili belediyeye gider.

Emlak vergisinin oranları şöyledir:

Mesela Ankara’da oturan ve mesken olarak oturduğu konutun değeri 10.000.000 lira olan bir kişi, eğer muafiyet koşullarını taşımıyorsa, (10.000.000 x 0,002 =) 20.000 lira emlak vergisi ödeyecektir. Bu kişinin bir de Datça’da 6.000.000 lira değerinde yazlık konutu varsa onun için de (6.000.000 x 0,002 =) 12.000 lira emlak vergisi ödeyecektir (Datça, Muğla’ya bağlıdır. Muğla Büyükşehir Belediyesi olduğu için verginin oranı bide 2’dir.) Buna göre bu kişi toplamda 32.000 lira emlak vergisine muhatap olacaktır. Buna ek olarak verginin yüzde 10’u tutarında taşınmaz kültür varlıklarının korunmasına katkı payı adı altında alınan tutarı da (3.200 lira) eklersek toplam tutar 35.200 lira olmaktadır.

Bir de son yıllarda değerli konut vergisi adı altında bir vergi uygulanmaya başlanmıştır. Değeri, belirli bir tutarı (2025 yılı için 15.709.000 lirayı) aşan konutlar için emlak vergisine ek olarak bu vergi de uygulandı.

Değerli konut vergisinin 2025 yılı için belirlenmiş tarifesi şöyledir:

Bu vergiye muhatap olacak kişiler konutlardan daha düşük değerli olanı istisna kapsamına sokabiliyorlar. Bu durumda mesela yukarıdaki örneğimizdeki kişi yazlık konutunu istisna olarak gösterdiğinde Ankara’daki konutunun değeri 15.709.000 liralık alt limiti aşmadığı için değerli konut vergisi ödemeyecektir.

2026 yılı için gayrimenkullere rayiç bedel değerlemesi yapıldı (rayiç bedel (arazi/arsa metrekare birim değeri), emlak vergisi matrahı ve diğer vergi/harç hesaplamalarında esas alınan bir değerdir.) Bu yeni değerlemeye göre rayiç değerlerin 5 katın üzerinde artırılması söz konusu. Henüz itiraz süreci devam ettiği için kesin durum belli değil.

Yukarıda verdiğimiz örnekteki........

© mahfiegilmez.com