“Biz Dört Kişiydik” yazısını bu blogda yayınlayalı iki ay oldu. Rüşdü Saraçoğlu'nun ardından Ercan Kumcu da bizi terk etti. Ercan Kumcu hepsinin arasında benim en yakın arkadaşımdı. Ne zaman canım sıkılsa arardım buluşurduk. Aynı şey onun için de geçerliydi.

1980’lerin başında dış borçlanma Merkez Bankası tarafından yapılıyordu sonra bu görevin Hazine’ye ait olması gerektiğine karar verildi ve dış borçlanma Hazine’ye devredildi. Hazine, o yıllarda döviz üzerine tahvil çıkarmaya ve yurt dışına satarak dış borçlanma yapmaya başlamıştı. Buna karşılık Türkiye’nin reyting notu yoktu. S&P ve Moody’s haber göndererek dış borçlanmamızın arttığını ve Türkiye için kredi derecelendirmesi yapmaları gerektiğini söyledi. Onlara Japon Kredi Derecelendirme Kuruluşu JCR da katıldı. O zaman kimse bu işin nasıl yapılacağını bilmiyordu. Biz Ercan’la başladık çalışmaya, araştırmalar yaptık, kitaplar, makaleler okuduk, bu üç kredi derecelendirme kuruluşunun yaptığı reytingleri inceledik. Bu işin yürütülmesi sırasında bir danışman tutulması gerektiğini öğrendik. Özal, durumu yakından izliyor ve bizi arada çağırıp bilgi alıyordu. Bu üç kredi derecelendirme kuruluşuyla defalarca toplandık, Hazine’den ve Merkez Bankası’ndan arkadaşlarla birlikte günlerce çalıştık. 1989 yılı sonunda S&P’den BBB –, Moodys’den Ba3 ve JCR’den BBB notlarını aldık. O dönemde bu notları Türkiye ekonomisinin o görünümüyle almak mucize gibi bir şeydi. ABD’deki Yankee Bond Market’e tahvil ihraç edebilmek için en az iki reyting kuruluşundan BBB – düzeyinde (yatırım eşiği) not almış olmak gerekiyordu. Bu notları aldıktan sonra ABD’deki Yankee Bond Market’e tarihimizde ilk kez 200 milyon dolarlık tahvil ihracının alt yapısını hazırladık. Tam o sıralarda Saddam Kuveyt’e girdi ve bizim ihraç suya düştü. İkinci kez yeniden girişimde bulunacakken bu kez Körfez Krizi çıktı ve biz yine ihracı yapamadık. Tahvil ihracı yapılamadığı için de verilen bu notlar resmi olarak açıklanmadı ve ilk tahvil ihracına kadar saklı kaldı. Türkiye, o bizim aldığımız notlarla 1992 yılında Yankee Bond Market’e tahvil ihracı yaptı ve notlar da o zaman açıklanmış oldu.

1991 yılında ABD’nin Saddam Hüseyin’i devirmek üzere giriştiği Körfez Savaşı sırasında bütün dünyada yaşanan finansal panik, bizim Irak’a komşu olmamız nedeniyle burada çok daha ciddi etki yaratmış, insanlar panikleyerek bankalardan döviz çekmeye başlamışlardı. Bu çekilişler, Saddam’ın Kuveyt’i işgal ettiğinde (Ağustos 1990) yaşanan çekilişlerden daha fazlaydı. O dönemde Merkez Bankası’nın döviz rezervi oldukça düşüktü. Yanlış hatırlamıyorsam 2,5 milyar dolar dolayındaydı. Körfez Savaşı başladığında Rüşdü Saraçoğlu bir toplantı nedeniyle yurt dışındaydı,........

© mahfiegilmez.com