Almanya’nın Kuzey Ren-Vestfalya eyaletinin en büyük şehri olan Köln’ün Kerpen Kasabası’na 6-11 Şubat 2025 tarihleri arasında gerçekleştirmiş olduğum beş günlük gezi notlarımı paylaşmıştım. “İstanbul’dan Köln’e Gezi Notları” başlığıyla yayımlanan bu yazılara pek çok olumlu geribildirimler aldım. Almanya’da hâlen yaşayan ya da değişik vesilelerle daha önce Almanya’da bir süre yaşamış olan dost ve akrabalarımın olumlu değerlendirmelerini almış olmam, gözlem ve tespitlerin isabetine delil teşkil etmesi açısından memnuniyet verici oldu. Bunun yanında yurt dışına çıkmamış pek çok dostumuzun da benzer içerikte olumlu değerlendirmelerde bulunmaları memnuniyeti artıran unsurlardandı.

Gezi notları yayınlandıkça bazı dostlarımdan aldığım geri bildirimler bana farklı değerlendirmeler yapma ve yeni bakış açıları edinme fırsatı sağladı. Bu geribildirimlerden biri aynı zamanda sosyoloji doçenti olan kıymetli bir meslektaşımdan geldi. Bazı değerlendirmeler, mizahi üslupta dile getirilmiş olsa da arka planda pek çok gerçeğin barındığı hissediliyordu. Kıymetli meslektaşımın çocukluk ve öğrencilik yıllarının bir kısmının geçtiği Almanya sürecine dair Türkiye ile mukayeseli olarak kullandığı çarpıcı cümlelerinden birisi “hayatımın en lezzetli dönerini Almanya’da yedim.” cümlesiydi. Bu ifade, başlangıçta damak zevkine dair ya da çocukluk dönemine hasret babından bir değerlendirme gibi görünse de ciddi bir analizi hak eden cümle niteliğini haizdi.

Bilindiği üzere günümüzde beslenme ihtiyacının pratik yoldan giderilmesi amacına yönelik en yaygın yemek çeşitlerinin ilk sırasında yer aldığını söylememiz mümkün olan dönerin, ortaya çıktığı ve geliştirildiği coğrafyanın Anadolu olduğu bilinmektedir. “Taş yerinde ağırdır” atasözü gereği anavatanı Anadolu olan dönerin en itibarlı ve lezzetli hali, dönerin üretildiği coğrafyada olması gerekirken Almanya’da olması manidar bir durum olarak karşımıza çıkmaktadır.

Almanya’daki dönerin ortaya çıkışının 70’li yıllara kadar götürüldüğü ve gurbetçi Türkler tarafından yaygınlaştırıldığı bilinmektedir. Her iki ülkede Türkler eliyle satışı yapılan dönerin diğerine göre lezzet açısından daha beğenilir olmasının sırrı ne olabilir?

Elbette Almanya’daki dönerin Türkiye’dekinden daha lezzetli olmasını, üretim aşamasındaki standartlara ve kaliteye bağlamaktan başkaca bir nedeni olamaz. Çünkü Alman........

© Maarifin Sesi