Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) üyeleri, 20 Mayıs 2025’te küresel pandemi anlaşmasını kabul etti. 124 ülke onay verirken, 11 ülke çekimser kaldı ve 46 ülke toplantıya katılmadı. Ancak oy sayımı ve katılım rakamları arasında tutarsızlıklar bulunuyor. Anlaşmanın kabulü, demokratik oylama yerine “konsensüs” yöntemiyle gerçekleştirilmesi, ulusal egemenlik kaybı ve seçilmemiş kurumların küresel politika dayatması endişelerini artırdı. Oylama, “el kaldırma” yöntemiyle yapıldı; hangi ülkenin nasıl oy kullandığı kayda geçirilmediği yöntem, küresel anlaşma için son derece şüpheli ve hataya açık uygulama olarak değerlendirildi.

Anlaşmanın İçeriği: Kapsamlı ve Tartışmalı Taahhütler

Pandemi Anlaşması, sadece pandemi yönetimiyle sınırlı kalmayıp, DSÖ’nün “Tek Sağlık” yaklaşımını temel alarak, insan, hayvan ve çevre sağlığının birbirine bağlı olduğunu kabul ederek, DSÖ’nün gıda sistemleri, iklim politikaları, tarım ve arazi kullanımı gibi alanlarda etkisini artırmasına zemin hazırlıyor.

Anlaşma, patojen örneklerinin paylaşılması, aşı ve tedavi ürünlerinin “adil” dağıtımı, uluslararası gözetim sistemlerinin güçlendirilmesi ve DSÖ liderliğinde acil durum ilanlarına uyum gibi yasal taahhütler içeriyor. Ayrıca dijital sağlık sertifikasyon sistemlerinin geliştirilmesi de planlanıyor olması, zorunlu dijital kimliklere dönüşme riski taşıyor.

Egemenlik ve Hesap Verebilirlik Endişeleri

Anlaşmaya karşı çıkan ülkeler, ulusal egemenliğin zayıflaması, yasal belirsizlikler ve seçilmemiş kurumların politika dayatması riskine dikkat çekti. DSÖ, demokratik kurum olmaktan uzak; Genel Direktör, halk tarafından değil, üye devletler arasındaki diplomatik müzakerelerle atanıyor. Ayrıca DSÖ’nün en büyük finansörleri hükümetler değil, özel vakıflar ve uluslararası kuruluşlar olması, küresel sağlık politikalarının demokratik olmayan aktörler tarafından şekillendirilmesi endişesini artırıyor.

Aşı Eşitsizliği ve Küresel Adaletsizlik

Pandemi Anlaşması’nın en çok........

© Küresel İfşa