Kenevir, insanlık tarihi boyunca hem ekonomik hem de kültürel açıdan önemli bir bitki olmuştur. Günümüzde ise küresel ölçekte endüstriyel, tıbbi ve çevresel alanlarda devrim yaratacak potansiyeliyle ön plana çıkmaktadır. Bu makalede, kenevirin dünya genelindeki üretim, kullanım, Ar-Ge ve pazar dinamikleri ile Türkiye’deki mevcut durum, potansiyel ve stratejik öneriler detaylı şekilde ele alınacaktır.

Global Kenevir Üretimi Ve Pazar Dinamikleri

Dünya genelinde kenevir ekim alanı yaklaşık 255.000 hektar olup, tohum üretimi 250.000 ton civarındadır. Kenevir lobileri, sivil toplum kuruluşları (STK) ve hükümet işbirlikleriyle başta ABD olmak üzere Kanada, Çin, Almanya, İsrail, Hollanda, Fransa, Avustralya gibi ülkelerde üretim sahaları hızla genişlemektedir.

ABD: 2018’den itibaren kenevir ekim alanlarını 0 artıran ABD, 38 eyalette kenevir ekimini serbest bırakmıştır. 150’den fazla sivil toplum kuruluşu ve yeni lobilerle biyozid, biyokütle, biyo-polimer, CBD yağı, kozmetik ve tekstil ürünleri gibi alanlarda Ar-Ge çalışmaları sürmektedir. Tarım alanlarının %6’sına kenevir ekerek ülkenin elektrik ihtiyacını karşılamayı ve biyo-dizel üretimiyle taşıtların petrol giderlerini azaltmayı hedeflemektedir. 2013’te 581 milyon dolar olan üretim cirosunun 2025’te 121 milyar dolara ulaşması beklenmektedir.

İsrail: Tıbbi kenevirde dünya lideri olan İsrail, sağlık bakanlığından aldığı onayla özel seralarda yılda dört kez ürün alarak kanser, MS, ALS ve depresyon gibi hastalıkların tedavisinde kullanılacak ilaçlar geliştirmektedir. 10 yıl içinde 100 milyar dolarlık bir pazar yönetmeyi hedeflemektedir.

Kanada: 100.000 hektar kenevir ekimi yapan Kanada, CBD yağı ve tıbbi kenevir alanında yasal düzenlemeler yapmış, gıda sektöründe hamburger, pizza ve ekmek gibi ürünlerde kullanım için endüstriler kurmuştur. 25 milyar dolarlık pazar hedefiyle sosyal medya ve STK’ların etkisiyle stratejilerini revize etmektedir.

Avustralya: Hemp food üretimleri hızla yaygınlaşmakta, 2023’te 1 milyar dolar civarında beklenen hasılatın 2025’te endüstriyel ürünlerle birlikte 55 milyar dolara ulaşması öngörülmektedir.

Hollanda: Kenevir ekim ve üretimini 0 artıran Hollanda, Romanya’da laboratuvar ve işleme tesisleri kurmuş, kenevir türlerinin gen kodları üzerinde Ar-Ge çalışmalarını sürdürmektedir.

Almanya: Tıbbi kenevir talebine yetişemeyen Almanya, AB fonlarıyla komşu........

© Küresel İfşa