menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Hangi çalışan daha maliyetli: Yapay zeka mı, insan mı?

18 0
15.07.2025

“Bu video tamamen yapay zeka tarafından üretildi!”

“Bu hastalığı yapay zeka tedavi etti!”

“Bu romanı bir yapay zeka yazdı!”

Her gün haberlerde, reklamlarda ya da sosyal medyada karşımıza çıkan içerikler, yapay zekanın insanı taklit eden ve hatta yer yer aşan başarılarıyla dolup taşıyor. Her yeni gelişme, coşkulu başlıklarla sunuluyor; neredeyse bir teknoloji övgü yarışına dönüşüyor. Peki bu hayranlığın kaynağı ne? Gerçekten şok edici bir teknolojik ilerleme mi yaşıyoruz, yoksa insanlığın "yeniden bir şey yaratma" gücünü tanrılaştırarak, görünmeyen maliyetleri göz ardı mı ediyoruz?

Bu soruya net bir yanıt vermek kolay değil. Ama kesin olan şu: Yapay zeka daha ucuz, daha hızlı ve daha hatasız bir "çalışan" gibi sunuluyor. Sıfır sendika, sıfır mola, sıfır itiraz... İşverenler için kulağa oldukça cazip geliyor. Ama meseleye yalnızca bu pencereden bakmak, büyük resmi kaçırmamıza neden olabilir. O yüzden gelin birlikte bakalım: İnsan çalıştırmanın ve yapay zekayı çalıştırmanın gerçekten ne tür maliyetleri bulunuyor?

Yapay zeka dışarıdan bakıldığında, fiziksel bir iş gücü gibi görünmeyebilir. Ama onun da çalışması için ciddi bir altyapıya ihtiyaç var. Her büyük yapay zeka modeli, milyonlarca veriyi işleyerek eğitiliyor ve bu süreçte binlerce grafik işlem birimi (GPU) kullanılıyor. Örneğin GPT-3 modelinin eğitimi sırasında yaklaşık 1.287 megavat-saat enerji harcandığı ve bu süreçte 552 ton civarında karbondioksit salındığı belirtiliyor. Google araştırmacılarının verilerine göre, bu rakam yüzlerce hanenin yıllık elektrik tüketimine eşdeğer.

Bu sadece eğitimi. Her yeni sorguda, her "sence bu başlık nasıl?" diye sorduğumuzda bile yeniden enerji tüketiliyor. Basit bir sohbet bile arka planda enerji ve veri merkezi kullanımı anlamına geliyor. Veri merkezlerinin bu kadar yoğun çalışması........

© Kısa Dalga