Yakın zamanda gerçekleşecek olan tarihi gelişmeler öncesinde, toplum ölçekli psikolojik çalışmaların; yazılar aracılığı ile de olsa başlatılması için, uzun yıllardan sonra psiko-politik yazılara ara ara yer vermek istedim. Bu n

Toplumlar, yalnızca sosyo-politik değişimlerle değil, tarihsel ve psikolojik döngülerle de şekillenir. Bu bağlamda Strauss ve Howe’un Kuşak Teorisi ve onun merkezindeki Dördüncü Dönüş kavramı, toplumların kriz, yeniden doğuş ve kimlik yeniden yapılanması süreçlerini anlamak için güçlü bir çerçeve sunar. Bu tarihsel model, Prof. Dr. Vamık Volkan’ın Büyük Grup Psikolojisi teorisiyle birleştirildiğinde, Kıbrıs gibi uzun süreli etnik çatışmalar ve travmalar yaşayan toplumlar üzerine derin bir analiz yapılabilir.

Kıbrıs, kimliği yaralı bir topoğrafyaya sahiptir. Yalnızca jeopolitik değil, aynı zamanda psiko-tarihsel bir laboratuvardır. 20. yüzyılın ikinci yarısında yaşanan etnik bölünmeler, zorunlu göçler, toplu travmalar ve ayrışan hafızalar; adadaki her iki büyük grubun – Kıbrıslı Rumlar ve Kıbrıslı Türkler – kolektif kimliğinde onulmaz izler bırakmıştır. Politik psikoloji dehası kabul edilen kıymetli hocam Prof. Vamık Volkan’ın 1970’lerden itibaren Kıbrıs üzerine yaptığı klinik ve gözlemsel çalışmaları, “büyük grup kimliği”nin nasıl travmalarla şekillendiğini ve bunun nesilden nesile nasıl aktarıldığını gözler önüne serer. Kıbrıslı Türkler açısından bakıldığında, 1963 olayları ve 1974 savaşı, “seçilmiş travmalar” ve “kimliği koruma refleksi” üzerinden derin bir psiko-sosyal yarılma yaratmıştır.

Bu alandan bir de "Dördüncü Dönüş" kavramına bakmamız Kıbrıs’taki kriz döngüsünü anlamamızı sağlar. Strauss ve Howe’un Kuşak Teorisi, ortalama 20-25 yıllık dönemlerle toplumsal karakterlerin dönüşümünü tanımlar. Bu çerçevede bakıldığında Kıbrıs’taki 1950’ler-1970’ler dönemi birinci büyük dönüşüm (kriz) evresi olarak okunabilir.........

© Kıbrıs Postası