Türkiye'nin toplumsal atmosferi, düşünce ve tartışma iklimi çok hassas ve kırılgan; her an büyük gerilim ve çatışmalara yol açma ve linç üretme potansiyeline sahip…

Toplumun hassas olduğu konularda, yerleşik değer ve inançlara veya resmi doktrine aykırı en ufak bir söz, bir ima veya davranış; ani öfke patlamasına yol açmaya ve geniş kitleleri galeyana getirmeye yetiyor. Hatta asayiş ve kamu güvenliği açısından kontrol edilemez raddeye varabilecek toplumsal olaylara yol açabiliyor. Tıpkı küçük bir kıvılcımın koskoca bir ormanı yok edebilecek ölçekte bir yangına yol açması gibi…

Ülkemiz, tarih boyunca değişik zamanlarda düşünce ve görüş aykırılıklarının, hayat tarzı farklılıklarının su yüzüne çıkardığı veya hassas olayların doğurduğu pek çok gerilim ve çatışmaya ve bunlardan kaynaklanan linç olaylarına sahne oldu.

Bunların sebepleri arasında çoğunlukla din ve mezhep tartışmaları, inançlara ve kutsal değerlere saygısızlık, ideolojik veya siyasi görüş farklılıklarından doğan uzlaşmazlıklar, popüler resmi görüşe aykırı söz ve davranışlar, kişilerin veya ailelerinin namus ve iffetine yönelik saldırılar, cinsel taciz ve tecavüz iddiaları yer alıyor.

Bu bağlamda, kimileri bir tahrikle galeyana gelen şuursuz ve kontrolsüz kalabalıkların saldırısına uğrayıp bedenen darp edilerek çeşitli derecelerde sakatlıklara uğradılar veya aldıkları ağır darbeler sonucu can verdiler. Kimileri, kendilerine yönelik iddia ve ithamlar nedeniyle çeşitli aşağılanmalara ve hakaretlere uğrayarak halk nezdinde şeref ve itibarlarını kaybettiler ve toplumdan dışlandılar.

Linç nasıl bir mekanizmadır? Fiziki, sözlü veya yayın yoluyla, bir kişiye yönelik suçlama ve saldırının gerekçesini oluşturan beyan veya eylem; gerçekten kutsal bir inanca, toplumsal ve milli bir değere veya kişilerin namus ve iffetine tecavüz niteliği taşıyabilir. Temel bir ahlaki veya cezai normu ihlal etmesi nedeniyle açıkça bir suç teşkil edebilir ve cezalandırılmayı gerektirebilir.

Ancak linç, hiç bir şekilde meşru bir cezalandırma yöntemi ve aracı değildir. Adaletin alternatifi ya da onun boşluğunu dolduracak bir araç da değildir.

Gerçekten bir suç işlenmiş olsa ve işlenen suç çok ağır bir cezayı gerektirse bile; hiç bir ahlaki, vicdani ve hukuki gerekçe linç edilmeyi meşru ve haklı kılamaz.

Eğer kişi bir suç işlemişse, hukuk devleti ilkesinin geçerli olduğu bir toplumda, devletin güvenlik ve adalet mekanizmaları harekete geçer ve gereğini yapar. İşlenen suç, güvenlik ve yargı mercilerinin gözetim ve sorumluluğu........

© Karar