“Dilimize ‘Kokainli Roman’ diye çevirebileceğimiz şaheserin Beyaz Rusların semt-i dildarımızdaki yaşamlarıyla en ufak bir ilgisinin olmadığını söylemekten dilimde tüy bitti.”

M. Agayev’in romanından bahsettiğim için ortalık biraz karıştı desem yalan olmaz, ancak yazarı bir Beyaz Rus olmasına ve romanın dosyasını Paris’e Galata’dan göndermesine rağmen, dilimize “Kokainli Roman” diye çevirebileceğimiz şaheserin Beyaz Rusların semt-i dildarımızdaki yaşamlarıyla en ufak bir ilgisinin olmadığını söylemekten dilimde tüy bitti. Biliyorsunuz, M. Agayev müstear bir isimdir, romancının Mark Abramoviç Levi olması da kuvvetle muhtemeldir, onun Beyoğlu’nda kaybolan kimliğinin peşindeyim, bir ara Adnan Özer de onun izlerini araştırıyordu, eninde sonunda o kokainmanı bir yerlerde yakalayacağıma inanıyorum. Ama, benden ısrarla Beyoğlu’ndaki Beyaz Rusların sefilliklerini konu alan romanların isimlerini istiyorsanız, size Alexandre Roubé-Janski’nin dilimize “Natacha” ve “Siyah Gül” isimleriyle kazandırılan romanıyla Paul Haurigot’nun vaktiyle bizde “Bir Haraşo” ismiyle çok satan kitabını önerebilirim.

Paul Haurigot’nun kitabının konusu Mütareke döneminde geçiyor, romandaki Beyaz Rus kadınlardan Luba’nın, Mekteb-i Sultani’de hocalık yapan Pierre ismindeki delikanlıyı “Şiir ve hayâl burada yok!” mealinde uyarmasıysa yıllardır hiç aklımdan çıkmadı. Kadın haklıdır, o yılların Beyoğlu fotoğraflarına bakın, her binâdan Yunan bayrağı sarkıyor, Rumlar o kadar fazla şımarmışlar ki, sokak başlarında dikilen palikaryaların bir Türk’ü asla Cadde-i Kebir’e sokmadıklarını Ahmed Rasim de yazmıştı, kazaen oradan geçmeye kalkışanlarıysa dolmalık kabak gibi oyuyorlarmış. Rumların kafayı sadece Türklerle bozduklarını söyleyemeyiz, çan kesimi saçlı kloş etekli Beyaz Rus kadınlarına abaza köyün dişi eşeği muamelesi çekenler de, semtin helâya tabanca sıkan Ermenilerine ve bir yerlerini kedi kapsa pist diyemeyen Yahudilerine marullananlar da onlardır, bu yüzden Mütareke alenen Cadde-i Kebir’deki Rum zorbalığı dönemidir, sayelerinde eski Beyoğlu buharlaşmıştır. Ancak, Mütareke’de erkek kesilen kim varsa, hepsi de Yunan bozguna uğradığında soluğu Yunanistan’da alacaktır. Bu yüzden, size küçük bir örneği, bana hayli romanesk geldiğinden, futboldan vereceğim: Çoğunuzun ‘14 yılında Simitçi Sokağı’nda Kostas Vasilyondis’in kurduğu sarı siyah formalı futbol kulübünü bildiğinden eminim, o vakitler ismi “Athlitikós Sýllogos Péran” olarak geçiyordu, santraforları da bitirim ayaklarındaki Koço Negropondi’ydi. İttihat Çayırı’nda veya Talimhâne Sahası’nda, kıl oldukları Türklerin takımı Fenerbahçe ile oynadıkları bir maçta, Tıbbiyeli İsmet’e yapmadığını bırakmayan Koço Negropondi ve arkadaşları, ‘22 yılını devirmeye sayılı günler kalmışken bir bahaneyle Yunanistan’a kaçıp, orada sarı siyahlı “Athlitiki Enosis Konstantinoupoleos” takımını kurmuşlardır. Mustafa Kemal ve silâh arkadaşları şımarıkların hayâllerini tuz buz ettiğinden, palikarya mütekaidlerinin “Athlitiki Enosis Konstantinoupoleos” takımına yeni bir arma çizdirmek bile akıllarına gelmiyor, eski “Athlitikós Sýllogos Péran” armasını “Athlitiki Enosis Konstantinoupoleos” için de kullanıyorlar.

Hayır, kulübün ‘21-’22 kadrosu Yunanistan’a kaçınca “Athlitikós Sýllogos Péran” kapanmadı, ‘23 yılında Beyoğlu Spor Kulübü ismiyle yeniden tesis edildi. Aslında yine sarı siyahlı bir Rum takımıydı, yıllarca da yapısında bir değişiklik olmadı, sıkı bir Fenerbahçeli olmama rağmen, size ‘71 ile ‘87 arasında Fenerbahçe’den çok Beyoğlu’nun maçlarına gittiğimi söyleyebilirim. Bir ara Garbis İstanbulyan’ın ve Garbis Baklaoğlu’nun oynadıkları Beyoğlu Ermenilerinin sarı kırmızılı Taksim Spor Kulübü’nün maçlarını da kaçırmıyordum, en son Sarıyerli gol makinesi Garo Hamamcıoğlu oranın başkanıydı, küresel salgın ve yakalandığım bir illetin sıkıntılı tedavisi derken, beş altı yıldır kulüpten doğru dürüst bir haber alamıyorum. Sözü futboldan açmışken, hadi gelin âleme dümme düdük kaynatalım:........

© Karar