Doğru düşünmenin prensiplerini ve kurallarını inceleyen mantık ilminin temel amacı, bize geçerli argümanları geçersizlerinden ayırt etmemizi sağlayacak araçlar sunmak.

Klasik mantıkta en temel akıl yürütme yöntemlerinden ikisi, “tümdengelim” ve “tümevarım” olarak isimlendiriliyor.

Tümdengelimli akıl yürütme, genel bir kuraldan özel bir sonuca ulaşmak için kullanılıyor. Bu yöntemde, eğer öncüller doğruysa, sonucun mutlaka doğru olduğu kabul ediliyor.

Antik Yunan’da yaşamış büyük filozoflar olan Sokrates, Sokrates’in öğrencisi Platon ve Platon’un öğrencisi Aristo tümdengelimsel mantığın kurucuları.

Kadim medeniyetlerde tümdengelim, en çok tercih edilen akıl yürütme metodu olmuş.

Ortaçağ Avrupa’sında ve İslam dünyasında Aristo mantığı, skolastik düşüncenin temel taşlarından biri haline gelmiş, ilahiyatçılar, dini metinleri yorumlamak ve teolojik dogmaları mantıksal argümanlarla desteklemek için tümdengelimsel mantığa müracaat etmişler.

Daha önceki yazılarımda kolektivist zihin kalıplarıyla, “komplo teorilerine inanma potansiyeli” arasında bir ilişki olduğunu ileri sürmüştüm.

Kolektivist zihin kalıplarının, benzer şekilde tümdengelimli akıl yürütme yöntemleriyle de yakın bir alakasının olduğunu düşünüyorum.

Hayata bireyden ziyade cemaat perspektifinden bakan, toplumu (yani bütünü), birey (parça)........

© Karar