Bir süredir teknoloji çevrelerinde tuhaf bir iyimserlik dolaşıyor. “AI her işi devralacak, üretim neredeyse bedavaya inecek, insanlar çalışmak zorunda kalmayacak. Devlet de herkese temel gelir dağıtacak.”
Kulağa hoş geliyor ama inanmakta zorlandığım tarafları var.

Geçen haftalarda rastladığım bir yazı bu hayalin en parlak versiyonunu anlatıyordu: AI sayesinde maliyetler sıfıra yaklaşacak, “robot emeği” dev bir vergi tabanı yaratacak, herkes hayatını istediği gibi yaşayacak. Ama hikâyenin bu kadar düzgün akması insana biraz kuşku veriyor. Çünkü büyük teoriler genellikle en kritik ayrıntıyı görünmez kılar.

Üretim gerçekten “bedavaya” yaklaşırsa…

Temel tez şu: AI verimliliği bin kat artırırsa, üretim maliyetleri neredeyse tamamen düşer, bolluk ekonomisi ortaya çıkar.
Doğru, teknoloji ucuzladıkça ürün de ucuzlar.
Doğru, verimlilik artışı tarih boyunca ortalama refahı yükseltti.

Ama tek başına yeterli değil.

Sanayi devriminde üretim patladı; ücretlerin, sosyal hakların, çalışma düzeninin iyileşmesi ise çok daha sonradan geldi. Üretimin ucuzlaması otomatik olarak adaletli bir gelir dağılımı yaratmadı. Bugün de yaratmayabilir.
Çünkü bolluğun kime, nasıl dağılacağı teknolojik bir değil, siyasal bir mesele.

“Robot vergisi” herkese maaş bağlar mı?

Okuduğum yazıdaki diğer iddia daha da cesur: AI........

© Karar