menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Google’ın yanıtlamadığı soru: Mesele algoritma değil, dijital telif yasası mı?

3 24
03.02.2025

BirGün gazetesi “Bağımsız medyaya bir Google darbesi daha” başlığıyla bugün yayımladığı haberde şu ifadeleri kullandı: “Geçen ekim ayında bağımsız medya organlarına yönlendirdiği trafiği kesen Google, bir kez daha benzer bir uygulamaya imza atıyor. Ocak sonu itibarıyla Google Haberler ve Google Keşfet araçlarından bağımsız medya kurumlarına yönlendirilen trafiğe bir kez daha ambargo uygulayan Google, kurumların ekonomik sürdürülebilirliğine darbe vuruyor.”

BirGün’den Uğur Koç, resmî olarak duyurulan bir algoritma güncellemesi olmadığı hâlde Google’ın Türkiye’deki medya kuruluşlarına yönlendirdiği trafiği, keyfî ve şeffaflıktan uzak biçimde kısma kararının arkasında, iktidarın kapalı kapılar ardında hazırladığı ‘dijital telif yasası’nın olabileceğini yazmıştı. Koç’un “Google’ın yanıtlamadığı soru: Mesele algoritma değil, dijital telif yasası mı” başlıklı yazısını aktarıyoruz.

Bağımsız medyanın yaşadığı trafik kaybı sorunu ya algoritma güncellemesiyle değil de hazırlıkları yapılan dijital telif yasası ile alakalıysa? Bunu Google’a sorduk. Aldığımız yanıt, tıpkı 2010’larda iktidar müdahalesiyle ana akımda yaşanan tektipleşme dalgasına benzer gelişmelerin dijital alanda da uzağımızda olmayabileceğine işaret ediyor.

Geçen ay özellikle bağımsız medya kurumlarının etkilendiği ve tepki gösterdiği Google kaynaklı trafik kayıpları epeyce gündem oldu. Ekim ayı ortasında, bir anda gelişen yüzde 80-90’lık büyük trafik kayıplarının ardından kasım sonu itibariyle bir miktar toparlanma yaşansa da trafikler hâlâ eski seviyelerinin uzağında. Hatta son bir haftadaki veriler, yine ve yeni bir negatif dalganın içinde olduğumuza işaret ediyor. Ya da belki de bu dalgadan hiç çıkmadığımıza… Yani medya açısından sorun, bâriz bir “ölüm” durumu yerine bir “ölüm-sıtma” ikilemi hâlinde sürüyor.

Tüm bu süreçte sorunun kaynağı Google’dan ise tatmin edici hiçbir açıklama gelmedi. Hatayı veya eksiği medya kurumlarında arayan “uzman” yorumları da kafa karıştırıcı etki yarattı. SEO içerik çöplüğüne dönmüş arama sonuçlarının sorumluluğunu Google’ın kendisi yerine kayda değer bir SEO içerik çalışması dahi yap(a)mayan bağımsız medya kurumlarında arayan bu sığ yaklaşımların üstüne bir de özellikle bağımsız medyanın dijital alandaki acemiliği gibi kronik eksikler eklendi. Böylece haber alma hakkını tehdit eden bu derece ciddi bir soruna ilişkin tartışmalar, sebep dahi anlaşılamadan sönmeye yüz tuttu.

Ya sorunun sebebi başka ise?

Bu karanlık ve karmaşık tablo içinde yolumuzu bulmaya çalışırken sorunun Google tarafından yapılan ağustos ayındaki algoritma güncellemesinden kaynaklandığı sonucuna vardık doğal olarak. Çünkü Google sıralamalarındaki değişimlerin küresel çapta yapılan algoritma güncellemeleri nedeniyle ortaya çıktığını, esas olarak “Arama” kısmına yönelik bu güncellemelerin Keşfet ve Haberler araçlarında da dolaylı etki yaratabileceğini biliyorduk. Daha doğrusu bildiğimizi sanıyormuşuz! Yoksa doğrudan arama sonuçlarını düzenlemeyi hedefleyen bir algoritma değişikliği -en azından BirGün özelinde- arama........

© Journo