Yap-İşlet-Devret: Hizmet Mi, Hile Mi?

Bize hep “hizmet” dendi. “Milletin cebinden beş kuruş çıkmayacak” diye teminat verildi. Havaalanları, köprüler, otoyollar, şehir hastaneleri... Her biri bir büyük proje olarak takdim edildi. Fakat işin içine girdiğimizde karşımıza çıkan manzara farklıydı. Bu projelerle devlet kazançlı çıkmıyor, millet kaybediyor; ancak bir avuç şirket kazanıyordu.

Yap-İşlet-Devret modeli (YİD), aslında teoride mantıklıydı. Özel sektör yatırım yapar, işletir, belli bir süre sonra devlete devreder. Sonuçta şirket kazanır ama millet kârlı çıkardı. Fakat Türkiye’de bu model, bir ranta, sömürüye ve gizliliğe dönüştü. Şeffaflık yok, hesap veren yok, kamu yararı hiç yok.

Maliyeti Kaça, Garantisi Ne Kadar?

Basit bir hesap yapalım: Çanakkale köprüsü: 2024 takvim yılı: geçmesi taahhüt edilen araç sayısı: 16.425.000… Geçen araç sayısı 2.684.738 hata payı% 84. Bu hatadan dolayı yapımcı şirkete hazineden yani vatandaşın cebinden ödenen para: 281 milyon EURO… Mesela: Osmangazi Köprüsü, Yap‑İşlet‑Devret (YİD) modeliyle toplam  22 yıl 4 ay süresince işletilmek üzere kiraya verildi. Maliyeti yaklaşık 1,2 milyar dolar. Devletin verdiği geçiş garantisi: yıllık 14 milyon araç. Gerçekleşen sayı: 6 milyon civarı. Fark?........

© İstiklal