menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

‘Fedailer Mangası’ndan bir şair

12 0
06.07.2025

Bu hafta vefatının 32. yıldönümünde anılan 1940 Kuşağı’nın önemli şairlerinden Rıfat Ilgaz, yaşamı ve yazınsal kimliğinin anlatıldığı etkinliklerde ayrıca yazarla ilgili belgeseller gösterildi ve tiyatro sanatçıları şiirlerinden örnekler sundu.

7 Temmuz 1993’te kaybettiğimiz Rıfat Ilgaz, ayrıca Türkiye Yazarlar Sendikası tarafınan, ‘Sözümüzü ve Belleğimizi Unutturmayacağız’ başlığıyla bu topraklarda akıl ve bilimle aydınlanmayı savunanların, halktan yana yazanların, emeğini savunmak adına yapılan anmalarda da vardı.

***
Türkiye de Kırk Kuşağı, edebiyatta büyük bedeller ödemiş bir kuşağın adıdır. Hapisler, işkenceler, sürgünler bu kuşağın adıyla özdeşleşti. Bu yüzden olacak ki; onlara ‘Fedailer Mangası’ dendi. Nazım’dan sonra gelenler yani….

Rıfat Ilgaz’ın 1943’te ilk kitabı ‘Yarenlik’ bir yıl sonra da ‘Sınıf’ adını verdiği kitabı yayımlanır. Bu kitabı iktidarın hışmına uğrar, kitap toplatılır, Rıfat Ilgaz tutuklanır. Hazırlanan iddianamede şairin, ‘Bir baş soğan yoldaş ederdik’ dizesindeki ‘yoldaş’ sözcüğüyle komünizm propagandası yaptığı ileri sürülür:

’Girdiğim çıktığım yerler tanığımdır / Kapımı çalanlar gece yarılarında / Okunan kararlar yüzüme karşı / Korkmuyorum duygusal bitişlerden / Tükenen kurşun kalemler tanığımdır’ diyen Rıfat Ilgaz, yalnız şiir alanında değil, öykü, roman, oyun gibi edebiyatın hemen her alanında ürün vermiş bir yazar. Dergilerin yazıişlerinde sorumluluk yüklenmiş, yasalara aykırı görülen eserleri nedeniyle yaşamının en verimli döneminde beş yılı aşkın bir süre cezaevinde yatmak zorunda kalmış. Ama o mahpusluğu bir okul gibi değerlendirmesini bilmiştir.

***
Ahmed Arif, Ona yazdığı bir mektubunda ‘Halkımın, yurdumun büyük acısı,........

© İlke TV