3 Nisan 2025 – Silivri Cezaevi

Geçtiğimiz günlerde, Bir Gün gazetesinde Ebru Çelik imzalı bir haber yayınlandı. İstanbul Beyoğlu’nda tekstil atölyesi sahibi Erol Aslan konuşuyor:

-Artan üretim maliyetleri, dolar kuru baskısı ve iç piyasa daralması büyük üreticileri Mısır, Bangladeş ve Pakistan gibi ülkelere yönlendiriyor.

-Firmalar usta başlarını bile Mısır’a gönderiyor.

-Türkiye’den Rusya ve Polonya’ya gönderilen tekstil ürünleri bile Mısır’da üretiliyor.

-Yerli işçi bulmak neredeyse imkansız. Bir atölyede 10 kişi varsa, 5’i yabancı, Suriyeliler, Türkmenler, Afganistanlılar! Eskiden Moğol işçiler vardı, şimdi daha çok Afgan ve Türkmen çalışanlar var.

Tekstil sektörünün emek, sermaye dünyasının göçmen işçi transferinin neye doğru gittiğini anlamak bakımından mühim notlar. Büyük fotoğrafa bakmak için üzerinde çalışmaya değer.

İkinci el makine pazarının doğuşu

1990’lı yıllar İstanbul başta olmak üzere tekstil üretim sektöründe zirve yapan yıllardı. Büyük fabrikaların yanında apartman diplerinde türemiş sayısız atölye ortaya çıktı. Fason sistemi patlama yaptı. Tekstilde işçi emeği çok ucuzdu. Sigorta ve güvenceden yoksundu. Kadın ve çocuk emeği yoğun biçimde atölyelere çekildi. Parçabaşı üretim evlere kadar girdi. Anadolu yoksullarının iç göçü devasa bir yedek işçi ordusu demekti. Çatışmalı süreçte köy boşaltmalar nedeniyle yüz binlerce Kürt batı kentlerine yöneliyordu. Tekstil borcu vazisi için atılımın yedek iş gücü geliyordu. Sektörde makine siparişleri kadar tedarik, bakım, onarım endüstrisi de yeni bir pazar alanı açmıştı. Kesim, dikim, ütü makineleri çoğunlukla AB ülkelerinden sağlanıyordu. Ticaret hacminin yüzde altmışını AB sahasıyla sağlayan Türkiye, marka dikimine de başladı. Buna çakma markalar da dahildi. AB adeta “ben sana makine satayım sen de o makineden çıkan ürünleri kapat” diyordu. Yani üretim araçlarını merkez kapitalist ülkeler, tüketim araçlarını da Türkiye gibi az gelişmiş ülkeler sağlıyordu.

Bugüne dek tekstilde ekonomik krizler yaşandı. Birçok firma ve atölye kapandı. Sermaye ya sektör değiştirdi ya da yatırımı yurt........

© İlke TV