Bu yazımızda; hükümlünün koşullu salıverilmesinden sonra, deneme süresinde suç işlemesi halinde cezasının nasıl infaz edileceği açıklanacaktır.

I. Ceza İnfazının Aşamaları

Cezanın infazını, dört aşamada ele almak mümkündür:

1- İnfazın Başlaması

Hükümlünün cezasının kesinleşmesi ile cezanın infazı aşamasına geçilir. Cezanın infazı; işlenen suçun kastla veya taksirle işlenmesine ve süresine bağlı olarak, 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun m.14/2 ve Açık Ceza İnfaz Kurumların Ayrılma Yönetmeliği m.5 uyarınca doğrudan açık ceza infaz kurumunda veya bu hükümlerde yer verilen şartların taşınmaması halinde, kapalı ceza infaz kurumunda başlar.

2- Denetimli Serbestlik

İnfaz Kanunu m.105/A’da; hükümlülerin dış dünyaya uyumlarını sağlamak, aileleriyle bağlarını sürdürmelerini ve güçlendirmelerini temin etmek amacıyla, açık ceza infaz kurumunda veya çocuk eğitimevinde bulunan ve koşullu salıverilmesine bir yıl veya daha az süre kalan iyi halli hükümlülerin talebi halinde, cezalarının koşullu salıverilme tarihine kadar olan kısmının denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infaz edilebileceği düzenlenmiş, hükmün fıkralarında bu imkandan faydalanabilecek diğer kişilere ilişkin şartlara yer verilmiştir.

Buna göre kural; koşullu salıverilmesine bir yıl veya daha az süre kalan hükümlünün denetimli serbestlikten faydalanabilmesidir. Ancak İnfaz Kanununun bazı maddelerinde, m.105/A’nın istisnalarına yer verilmiştir:

- İnfaz Kanunu geçici m.6, 30.03.2020 tarihine kadar işlenen suçlar bakımından bu sürenin bir yıl değil, üç yıl olarak uygulanacağını düzenlemiştir.

- İnfaz Kanunu geçici m.10/2’ye göre; 31.07.2023 tarihi itibariyle geçici m.9/5 uyarınca Covid-19 salgın hastalığı nedeniyle izinde bulunan ve ilgili mevzuat uyarınca cezalarının denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infazına beş yıl ve daha az süre kalan hükümlülerin talebi aranmaksızın, cezalarının koşullu salıverilme tarihine kadar olan kısmının denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infazına karar verilebilecektir.

- İnfaz Kanunu geçici m.10/6’da ise[1]; hükümde belirtilen koşulları taşıyan hükümlülerin, denetimli serbestlik tedbiri altında infaz uygulamasından üç yıl erken yararlandırılabileceği düzenlenmiştir.

Sonuç olarak; hükümlülerin kanundaki şartları taşımaları halinde, koşullu salıverilmelerinden önce denetimli serbestlikten faydalanmaları, belli bir veya birden fazla yükümlülüğe tabi tutularak ceza infaz kurumundan ayrılmaları ve koşullu salıverilme tarihlerine kadar olan süreci bu şekilde geçirmeleri mümkündür.

3- Koşullu Salıverilme

İnfaz Kanunu m.107’de; infaz süresini iyi halli olarak geçiren hükümlünün, düzenlemede belirtilen süreleri ceza infaz kurumunda geçirmesi ve bunun cezaevi idaresi tarafından tespiti halinde, koşullu salıverilmeden yararlanabileceği düzenlenmiştir.

Koşullu salıverilme; hapis cezasında içeriden çekilen ve iyi halli geçirilen cezanın, kalan kısmının dışarıda, yani toplum içinde infazıdır. Hapis cezasının infazı üç veya dört aşamadan oluşmaktadır; kapalı cezaevi, açık cezaevi/bazı hallerde doğrudan açık cezaevi, denetimli serbestlik ve koşullu salıverilmedir. Koşullu salıverilme sürecinin sorunsuz tamamlanması ile birlikte bihakkın infaz gerçekleşir. Umut hakkı olarak da bilinen koşullu salıverilme, sadece İnfaz Kanunu m.107/16 kapsamına giren suçlardan

© Hukuki Haber