menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Delilin Hukukiliği, Aykırılığın Derecesi ve Sirayeti

16 1
08.09.2025

Muhakeme hukukunda bir delilin hukukiliği, yani hukuka uygun yol ve yöntemle elde edilmesi, o delilin kabulü ve yargılamada kullanılması için olmazsa olmaz şarttır. Çünkü Anayasa m.38/6’ya göre; “Kanuna aykırı elde edilmiş bulgular, delil olarak kabul edilemez”. Delilin hukukiliği şartının belirleyicisi, delil elde etme yol ve yöntemlerinin usule uygun olup olmadığı ile doğrudan ilgilidir. Delilin hukukiliğinin karşıtı, hukuka aykırı deliller veya yasak deliller olarak adlandırılır.

Kimisi; önemli olanın maddi hakikate ve adalete ulaşmak olduğu düşüncesiyle, ya hukuka aykırı delillerin yargılamada kullanılmasını, ancak hukuk aykırı delil elde ederken suç işleyenin sorumlu tutulmasını ya da kısmi aykırılık diyebileceğimiz şekilde, hukuka aykırı delilin yol ve yönteminin önemsiz veya küçük veya temel hak ve hürriyetlerin özüne saldırı içermeyen bir fiil olduğu durumda, hukuka aykırı olsa bile bu delilin kullanılması gerektiğini iddia eder.

Hukuka aykırı delilin kullanılmasını savunan veya kısmen kullanılmasını savunmakla birlikte, hangi hukuka aykırı delilin kullanılıp kullanılmayacağı konusunda sübjektif ve keyfi bir anlayışı öne alan “hukuk devleti” ilkesine ters bu düşünceyi benimsemek mümkün olmadığı gibi, bu düşüncenin Anayasa m.2, m.13 ve m.38/6 karşısında savunulabilir bir yanı bulunmadığını ifade etmek isteriz.

Aşağıda yer vereceğimiz, herkesi bağlayan Anayasa ile 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu hükümleri nedeniyle, ayırım yapılmaksızın hukuka aykırı yol ve yöntemlerle elde edilen deliller ile bu deliller vasıtasıyla ulaşılan deliller yargılamada kullanılamaz, özellikle de sanığın aleyhine kesinlikle kullanılıp değerlendirilemez. Sözü, yazıyı deyim yerindeyse oraya buraya çekmeden kitabın ortasından konuşarak, Anayasa m.138/1 gereğince Anayasanın ve kanunların yargı mensuplarını bağladığı gerçeğinden hareketle sadece........

© Hukuki Haber