menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

CEZA YARGILAMASINDA AZMETTİRENİN TESPİTİ AMACIYLA FAİLE NİTELİKLİ HÂL UYGULANMASI ÖNERİSİ

13 1
05.08.2025

Özet

Ceza yargılamasının temel amacı, maddi gerçeğe ulaşmak ve adaletin sağlanmasıdır. Bu hedef doğrultusunda yalnızca suçu işleyen failin değil, onu yönlendiren azmettiricinin de tespiti önemlidir. Ancak uygulamada, suça fiilen katılan fail çoğunlukla cezalandırılmakta, onu yönlendiren azmettirici ise yeterli delil bulunamaması nedeniyle yargı dışında kalmaktadır. Bu makalede, mağdurla hiçbir ilişkisi olmayan ve dosya kapsamından anlaşılan şekilde yalnızca bir azmettiricinin yönlendirmesiyle hareket eden faile, azmettirilmiş suçlar bakımından cezada artırıma gidilmesi ve failin etkin pişmanlığa yönlendirilerek azmettireni ifşa etmesinin sağlanması gerektiği savunulmaktadır. Bu yaklaşım hem maddi gerçeğin ortaya çıkmasını kolaylaştıracak hem de azmettiricinin yargı önüne çıkarılmasına katkı sağlayacaktır.

Giriş

Ceza adalet sistemi, yalnızca ceza normlarının ihlâlini cezalandırmakla kalmaz, aynı zamanda suçun tüm boyutlarını açığa çıkarmayı amaçlar. Ancak suça katılan kişiler arasında rol ayrımı yapılmaksızın uygulanan ceza politikaları, adaletin tesisi bakımından sorunlar yaratmaktadır. Özellikle azmettirilen suçlarda, fail suçu işlemiş ancak esas yönlendirici olan azmettirici çoğu zaman açığa çıkarılamamıştır. Bu durum, suçun toplumsal anlamda asıl sorumlusunun cezasız kalmasına ve ceza sistemine olan güvenin zedelenmesine yol açmaktadır. Bu durumun diğer büyük sakıncası, suç işleme piyasasının doğmasıdır. Bazen maddi olarak zor durumda olan bireyler, maddi menfaat karşılığında suç işlemeye razı olmaktadır. Özellikle ekonomik krizin olduğu ülkelerde bu sık yaşanan bir durumdur.

I. Azmettirme Kurumu ve Cezai Sorumluluk

A. Türk Ceza Kanunu'nda Azmettirme

TCK madde 38'e göre, bir kişiyi kasten suç işlemeye........

© Hukuki Haber