ÖZET

İcra ve İflas Hukukunda, alacakların iflas masasına kaydı ve kabulü (sıra cetveline kayıt), iflasın açıldığı an itibarıyla mevcut olan hukuki durumu esas alır. Bu çalışmada; iflasın açılmasından sonra düzenlenen faturaların iflas masasına karşı hüküm ifade edip etmeyeceği ve davacı alacaklının kendi ticari defterlerinde "borçlu" görünmesi halinin ispat hukuku açısından sonuçları, Konya 1. Asliye Ticaret Mahkemesi, Konya Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi ve Yargıtay 6. Hukuk Dairesi'nin kesinleşmiş kararları ekseninde incelenmiştir.

I. GİRİŞ: İFLAS YARGILAMASINDA "ZAMAN" VE "BELGE" DİSİPLİNİ

İcra ve İflas Hukuku, alacaklılar arasındaki eşitliği (par conditio creditorum) sağlamak adına, borçlunun iflasına karar verildiği anı, tüm hukuki ilişkilerin dondurulduğu bir "milat" olarak kabul eder. Bu andan itibaren müflisin tasarruf yetkisi kısıtlanır ve alacakların varlığı, bu andaki duruma göre belirlenir. Uygulamada sıkça karşılaşılan sorunlardan biri, alacaklıların iflas öncesi dönemde cari hesap mutabakatı yapmamış olmaları ve iflas sonrasında geriye dönük veya yeni tarihli faturalarla alacak iddiasında bulunmalarıdır.

İncelememize konu olan uyuşmazlık; alacaklı olduğunu iddia eden tarafın, iflas tarihinden sonra tek taraflı düzenlediği faturalarla cari hesap bakiyesini lehine çevirme çabası ve bizzat kendi ticari defterlerinin aleyhine delil teşkil etmesi sorunu üzerine kuruludur.

II. DAVA KONUSU OLAY VE YARGILAMA SÜRECİ

İncelemeye esas olayda; Davacı Şirket, iflasına karar verilen Müflis Şirket'ten alacaklı olduğunu iddia ederek iflas masasına başvurmuş, talebinin reddi üzerine İİK m. 235 uyarınca kayıt kabul davası açmıştır.

A. İlk Derece Mahkemesi Aşaması

Konya 1. Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından 2023/.... E. ve 2025/..... K. sayılı dosyada yapılan yargılamada alınan bilirkişi raporları çarpıcı bir gerçeği ortaya koymuştur1:

1. Müflisin Defterleri: Usulüne uygun tutulmamıştır (Lehe delil vasfı yoktur).

2. Davacının Defterleri: Usulüne uygun tutulmuştur.

3. Kritik Tespit: Davacının kendi kayıtlarına göre, iflas tarihi (27.04.2022) itibarıyla davacı alacaklı değil, bilakis müflis şirkete 753.788,96 TL borçludur.

4. Sonradan Düzenleme: Davacı, iflas tarihinden sonra (31.12.2022 tarihine kadar) tek taraflı faturalar düzenleyerek kendi kayıtlarında bakiyeyi alacağa dönüştürmüştür.

Mahkeme; ispat yükünün davacıda olduğu,........

© Hukuki Haber