Çin'in 15. 5 Yıllık Planı Fırsat mı, Tehdit mi
Çin Komünist Partisi Merkez Komitesi tarafından “Çin Halk Cumhuriyeti’nin 2026-2030 yıllarını öngören 15. 5 Yıllık Ulusal Ekonomik ve Sosyal Kalkınma Planı” 23 Ekim 2025’te kabul edildi.
Dünya ekonomisini yönlendirdiği bilinen ülkelerin her beş yılda bir ortaya koyduğu bu strateji belgeleri yalnızca o ülkenin izleyeceği yolu belirlemez; küresel dengelerin nasıl şekilleneceğine ilişkin bir tür erken uyarı sistemi gibidir. Hele söz konusu olan, üretimden teknolojiye, ticaretten lojistiğe kadar dev bir makine gibi işleyen Çin olunca…
Bu planın satır aralarına baktığımızda, Çin’in ekonomik modelini yenilemekle kalmayıp, küresel tedarik zincirinin de rotasını yeniden çizmek istediğini görüyoruz. Peki bu yeni rota, Türkiye ve Türk Dünyası açısından ne anlama geliyor?
Önce fırsatlardan başlayalım…
Çin, Rusya üzerinden Avrupa’ya uzanan kuzey hattının artık eskisi kadar güvenli ve hızlı olmadığını biliyor. Bu nedenle, Türkiye’nin merkezinde bulunduğu Orta Koridor, Pekin’in gözünde “alternatif” olmaktan çıktı, “zorunlu güzergâh” hâline geldi. Yani, coğrafyanın bize verdiği avantaj, bir kez daha tarihin kapısını çalıyor.
Üstelik Çin, Avrupa pazarına ulaşmak için üretim üslerini çeşitlendirmeye mecbur. İşçilik maliyetlerinin hızla arttığı, siyasi baskıların yoğunlaştığı bir dönemde Türkiye, hem Gümrük Birliği hem coğrafi yakınlık hem de sanayi kapasitesi nedeniyle Pekin’in gözünde cazip........





















Toi Staff
Sabine Sterk
Gideon Levy
Penny S. Tee
Mark Travers Ph.d
Gilles Touboul
John Nosta
Daniel Orenstein