PETKİM'in 7 milyar zararı nasıl izah edilecek?
PETKİM, 2024 yılında 7 milyar TL zarar açıkladı. Zararın temel gerekçesi olarak da şirket, yatırımcı sunumlarında Türk lirasının değerli kalmasını ve yüksek enflasyon gerekçe gösteriyor. Ancak durum gerçekten böyle mi? Bahsedilen iki hususun da mutlaka etkisi var, ama çok az. Zararı nedenleri de sadece onlar değil. Uzun zamandır PETKİM’de fabrikaların kapalı olduğunu, kapasite kullanımının düştüğünü yazıyorum. Yani zarar benim için şaşırtıcı olmadı! Ayrıca yeni PETKİM'ler açması beklenen Türkiye'nin elindekini işletemeyecek konuma düşürmesi de ayrı bir analiz konusu.
PETKİM’in yatırımcı sunumlarında ve finansal raporlarında, kapasite kullanım oranının 2024 için yüzde 58 olduğu ifade ediliyor. Oysa PETKİM’in hizmete girdiği tarih olan 1965’ten 2018’e kadar kapasite kullanım oranı hiçbir zaman yüzde 90’ların altına inmemiş. Son yıllarda dramatik bir şekilde fabrikalar kapatıldı ve kapasite kullanımı düştü. Neticesi olarak da PETKİM’in düşük kapasitede çalıştırılması doğal olarak sabit maliyetlere olumsuz yansımış. Daha önceki yazılarımda belirttiğim üzere kapatılan fabrikalar ve sonuca olarak düşük kapasite kullanımı, zararların en önemli nedeni olarak dikkat çekiyor.
PETKİM Yatırımcı Sunumu Sayfa 11: “Ekonomik olmayan üniteler, maliyet optimizasyonu için geçici olarak kapatılmakta veya düşük kapasite seviyelerinde işletilmektedir 4Ç24’te Petkim, 521 bin ton brüt üretim gerçekleştirdi ve kapasite kullanım oranı X olarak gerçekleşti.” Bakalım, Maliye ve Hazine Bakanlığı yetkilileri, SOCAR'ın PETKİM'in zararını izah eden bu açıklamayı nasıl analiz edecekler!
Kendi ülkemizdeki fabrika çalışmaz, üretmezse ihtiyaç duyulan o ürünler de mecburen ithal edilir. PETKİM yüzde 40’lık kapasite kaybı yaşayınca veya üretim olmayınca yurtdışından ithalat yapılmış. Böylece hem zarar büyümüş hem de dış ticaret açığının büyümesine de katkı sunmuş.
Detaylara bakıldığında PETKİM’in 2024’te 77 milyar TL gelir sağladığı görülüyor. Ancak 2023’teki 87 milyar TL gelirin ciddi anlamda altına düşmüş. Kaybın sadece 10 milyar TL olduğu düşünülmemeli. Üzerine enflasyon farkı da eklendiğinde şirkette çok daha büyük bir gerileme ve küçük yatırımcının mağduriyeti söz........
© Habertürk
