Berlin’deki çok özel bir davette çok önemli iki siyasetçinin diyaloğuna tanık olan gazeteci bu konuşmanın içeriğini yazabilir mi? İkinci soru; birine “saray soytarısı” demek ırkçı nefret ifadesi midir? Yoksa ağır eleştiri dozunda hakaret mi?

Birinci sorunun yanıtı: Evet, muhataplar kamuya mal olmuş kişiler olduğundan özel hayata girmez, bilgi alma hakkı bakımından haber değeri taşıdığı için yazabilir. Yine de gazetecilik etik ilkeleri açısından tartışmaya açık tabii.

İkinci sorunun yanıtı çetrefilli: Yakın zamana ait Alman kaynaklarına göre “soytarı”nın karşılığı cüce. Ortaçağ’da kralları, derebeylerini eğlendiren “saray soytarıları” (Hofnarr) genelde boyu küçük adamlar olduğu için “Politik ikonografinin el kitabı”nda bu anlam uygun görülmüş. Başbakan Scholz da, bir doğum günü partisinde sohbet ettiği CDU’lu Berlin Kültür Senatörü Joe Chialo’ya “soytarı” demiş, ortamda bunu işiten Focus dergisinin genel yayın yönetmeni Georg Meck “Seçim kampanyasında ırkçılık dibe vurdu” diyerek olayı ballandıra ballandıra yazdı. Meck’in deyişiyle bu “sözlü saldırı” ırkçılık ama bir problem var; adam küçük boylu değil, Tanzanya asıllı siyah. (Bu arada C.H. Beck Yayınevi’nin, politik ikonografi el kitabında cüce maddesi altına saray soytarısını yerleştirmesi akıllara zarar. Tamam saray soytarısına ayrı madde açacak çağda yaşamıyoruz ama küçük insanları da fantastik kahramanlar olmadıkları sürece öyle anmıyoruz).

Focus yönetmeni, Scholz’un elinde beyaz şarap kadehiyle konuştuğunu da nedense araya sıkıştırıyor ve kontrolünü bu denli kaybetmiş biri ülkeyi yönetebilir mi, onu sorguluyor. CDU’dan da eşlik eden sesler yükseliyor, Scholz’un bu ırkçı hezeyanıyla sosyal demokrasinin ruhuna zarar vermekle kalmayıp ülkenin demokratik kurumlarını da tahrip ettiği iddiasıyla seçimden önce derhal istifası isteniyor.

Bu durumda ikinci soruya şu cevabı vermek mümkün: Soytarının kullanım standardı değişkendir. Sözün muhatabı beyaz ise hakaret veya ağır eleştiri sayılır; yok eğer siyah ise o zaman ırkçılığa girer, Oysa sözün muhatabı Chialo aşağılayıcı davranıştan ötürü incindiğini belirtmekle birlikte, Scholz’a ırkçılığı kondurmadığını söylüyor;........

© Habertürk