Bugün 19 Ocak itibariyle yürürlüğe giren Gazze’de ateşkes ve esir takası anlaşması, yeni bir diplomatik hamlenin sonucu değil. İsrail ile Hamas’ın dolaylı pazarlığında Mayıs 2024’ten beri masada duran anlaşma taslağının İsrail kabinesinde onaylanmış halinden ibaret. Binlerce can giderken bugüne kadar neden onaylanmadı, herkesçe malum. Netanyahu, Kuzey Gazze’ye yerleşmeye göz dikmiş ultra milliyetçi kabine üyelerinden korktuğu için. Şimdi neden onaylanmasına önayak oldu? Trump’tan korktuğu için.

Haber portalı “Walla”nın Knesset muhabiri Tal Shalev’in dediği gibi “Netanyahu’yu korkuları yönetiyor. Düne kadar, Ben-Gvir ve Smotriç etkisiyle koalisyonun çökmesini en büyük tehdit görüyordu. Ama artık en büyük korkusu Donald Trump.” Yakın çevresinden sızan bilgilere göre Netanyahu ta geçen yaz, Trump seçimi kazanır da iş başına gelirse ancak o zaman Hamas’ın elindeki rehineleri kurtarmak için harekete geçeceğini söylüyordu. Trump’ın daha göreve başlamadan bu kadar ağır baskı uygulamasını ise beklemiyordu ama nihayetinde “bağımlılık” gereği teslim olması gerektiğini anladı.

İran’ın nükleer programına karşı önleme veya imha harekatında Trump’ın desteğine ihtiyacı var Netanyahu’nun. Gazze savaşı nedeniyle tavsayan Suudi Arabistan’la uzlaşma ve Batı Şeria’daki yasa dışı yerleşimlerin genişletilmesi konusunda da Trump’a muhtaç.

Neticede Trump, selefi Biden’ın yapamadığı işi kısa sürede kotardı. Hem de Katar ve Mısır’ın arabuluculuğunda Biden ekibinin de katkısıyla Mayıs 2024’ten beri masada duran koşullarla. O tarihten bu yana on binlerce Filistinli daha can verdi, içerideki tepkiye rağmen Netanyahu inatla savaşı sürdürdüğü için İsrailli rehinelerin sekizi öldü, İsrail’in asker kaybı da 122’yi buldu. Ordu yönetimi Gazze’de mutlak kontrolün mümkün olmadığını söylediği halde Netanyahu, Hamas’a karşı “topyekûn zafer” propagandası yürüttü. Ne zaman ki Trump “20 Ocak’ta ben başkanlığı devralmadan rehineler bırakılmazsa sorumlulara cehennemi yaşatacağım” tehdidini savurdu, her ne kadar gülünç kaçsa da etkisini gösterdi. Ortadoğu temsilcisi Steve Witkoff’u gönderip işi bitirdi. “Şabat günü gelmemesi” salık verilen eski gayrimenkul yatırımcısı Witkoff’un Yahudi olduğu halde bu muameleye çok öfkelenip “Anlaşmaya mecbursunuz” diye nokta koyduğu malum.

YARGI KILICI TEPESİNDE

Gazze’de ateşkesin akıbeti şu aşamadan itibaren maalesef Bibi’nin cambazlık maharetine bağlı. Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin yakalama kararından daha keskin bir kılıç var tepesinde; bağımsız İsrail yargısı. İtamar Ben-Gvir ve Bezalel Smotriç gibi ultra sağcı bakanlar kabineyi terk ettiği takdirde seçime gidilecek ve koalisyon çökünce İsrail yargısının Netanyahu aleyhindeki yolsuzluk davasını karara bağlaması için süreç başlamış olacak.

Netanyahu 2020’de başlayan........

© Habertürk