menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

İkinci yarının temel riski ne?

40 0
07.07.2025

Küresel piyasalar fırtınalı başladığı ve büyük dalgalanmalar yaşadığı yılın ilk yarısını durgunlaşarak ve genel anlamda pozitif eğilimle tamamladı.

Türkiye ise hem dış şoktan hem de yurt içindeki siyasi şoktan ve bölgesindeki İsrail-Irak Savaşı’ndan olumsuz etkilenerek dünyadan negatif ayrıştı.

Hazırladığımız ve bitişikte yer alan tabloda finansal varlıkların ve piyasaların yıl ortası itibariyle son 6 ay ile son bir yıllık performansı yer alıyor.

➔Bu tablodan izlenebileceği gibi dünya ana finansal varlıkları içinde ilk yarıda en yüksek getiriyi yüzde 25.8 ile altın sağladı.

Geçen yılın tamamındaki getirisine bu yılın ilk yarısında ulaşan altının son bir senelik kazancı dolar bazında yüzde 42’ye çıktı.

➔Yıllık bazda Bitcoin ise yüzde 70 dolar bazındaki artışla en yüksek kazancı sağladı. Ancak Bitcoin’in piyasa hacmi ile altının fiziki piyasa hacmi arasında en azından 20 kat fark var. Finansallaşmış kağıt altın varlıkları da katarsak fark çok daha fazla.

➔Tahvil piyasasında oynaklığa bağlı zaman zaman ciddi zararlar yazılsa da, yıl ortasında bakıldığında faizlerde 6 ayda yüzde 5.5 ve son bir yılda yüzde 11 gerileme yönünde değişim var.

➔Devlet tahvillerinin yer aldığı küresel tahvil faizi ortalaması 6 ayda 20 baz puan, 1 yılda da 43 baz puan gerileyerek yüzde 3.47’ye indi. Faizler genel gerileme küçük oranlı sermaye kazancı elde edildiğini gösteriyor.

Dünyada kamu kesimine ait tahvillerin toplam piyasa hacmi de son bir yılda 8 trilyon dolar artışla 73.2 trilyon dolara vardı.

➔Dünya borsaları da yılın ilk yarısında MSCI endeksiyle ortalama yüzde 9 arttı. Bir yıllık vadede artış yüzde 14.4’e vardı.

Dünya borsalarının toplam piyasa değeri 134.4 trilyon dolarla yıl ortasında zirveye çıktı. Bu değer ilk yarıda 10.7, son bir yılda 16.1 trilyon dolar arttı.

➔Elinde hisse senedi olanlar ve halka açık şirketlerin ana hissedarları son bir yılda dünya hasılasının yüzde 15’i kadar zenginleşti demek.

➔Yıla 123 trilyon dolardan başlayan dünya borsalarının 9 Nisan’da 109 trilyon dolara kadar düştüğünü ve oradan başlayan toparlanmayla 25 trilyon dolar artması çok dikkat çekici.

vDünya milli hasılasının veya üretim değerinin yaklaşık dörtte biri borsalarda 3 ayda kazanılabiliyor veya bunun tersi de olabiliyor.

➔Borsalar arasında gelişmekte olan piyasaların ilk yarı priminin yüzde 13.9’a çıkması 2025 yılında daha iyi performans gösterdiklerine işaret.

Türkiye Borsası’nın MSCI endeksiyle dolar bazındaki kaybı 6 aylık vadede yüzde 7.7, bir yıllık vadede yüzde 19.3 olması dünyadan negatif ayrıştıran bir gelişme.

➔Borsanın ana endeksi BİST 100 ise TL bazında 6 ayda yüzde 1.2 artış, son 1 yılda yüzde 6.5 kayıpla enflasyonun altında kaldı ve zarar ettirdi.

➔İstanbul Borsası’nda genellikle yabancılar büyük hisselere, yerliler ise küçük ve pazara yeni gelmiş hisselere yatırım yapar. Büyük endeksler gerilediğine göre yabancılar kayıplı, göreli olarak yerliler daha az kayıplı ve içlerinde kazançlı çıkanlar da var.

➔Çünkü yerli yatırımcıların ağırlıklı şekilde bulunduğu iki endeks enflasyon üzeri getiri sağladı. Bu yılın ilk yarısında BİST 100 dışındaki hisse endeksi yüzde 17.4 ile........

© Habertürk