Dünkü yazımızda ihracattaki durgunluk ve ithalattaki artışla büyüyen dış ticaret açığının sadece buzdağının görünen kısmı olduğunu belirtmiştik. Bugün artık buzdağının altına bakma, yapısal sorunlarımızın genetik kodlarını çözme zamanı. Ekonomide pansuman çözümlerle günü kurtarma devri kapanmıştır. Reel sektörde sıçrama yapmak istiyorsak, hukuktan eğitime, ekonomiden enerjiye uzanan 10 temel gerçekle yüzleşmek zorundayız.

➔Kabul edelim ki, Türk toplumu modern sermaye ve piyasa dinamiklerini Cumhuriyet ile birlikte, uygulamalı olarak ise son yarım asırda öğrendi. Ekonomiyi öğrenme sürecinde hâlâ "öğrencilik" aşamasındayız.

➔Bu acemilik, kısa vadeli çözümlere odaklanma, uzun vadeli stratejileri ihmal etme ve kriz yönetiminde tekrarlanan hatalar yapma eğilimimizi besliyor.

➔Doğal kaynaklar yönünden fakir bir coğrafyada yaşıyoruz. Yeraltı madenler kıt, su kıt, verimli toprak oranı düşük. Su kıtlığı ot kıtlığını getirmiş.

➔Bu yalın gerçek, bizi ister tarım isterse de sanayi üretimi yapabilmek için ithal hammaddeye mahkûm kılıyor.

➔"Üretmek için almak zorundayız" sarmalı, dış ticaret açığını kronikleştiren temel neden.

➔Yatırım malı ithalatı düşse bile hammadde ihtiyacımız devam ediyor.

➔Bu gerçek aynı zamanda açık ekonomi olma zorunluğunu getiriyor.

➔Enerjide p’i aşan oranda dışa bağımlılığımız nedeniyle artan global enerji fiyatları, bizi küresel rekabette geriye düşürüyor.

➔Son 20 yılda enerji ithalatına yapılan net ödeme 1 trilyon dolar. Enerji yoksa veya kıtsa, ekonomi de hayat da yok.

➔Bizim doğal üstünlüğümüz ve ithalata bağımlılığı azaltmanın yolu güneşten ve kısmen rüzgardan enerji üretmekte. Kapasiteyi kullanmak üzere atılım var ama bu, geç kaldığımız gerçeğini değiştirmiyor.

➔Enerjide dışa bağımlılığa rağmen demir-çelik, cam, seramik gibi enerji yoğun sektörlerde epeyce ilerledik ama artık rekabet erozyonu başladı.

➔Yapay zeka uygulamalarının elektrik fiyatlarını artırması kaçınılmaz........

© Habertürk