Hacettepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ticaret Hukuku Anabilim Dalı Başkanı ve Sigorta Tahkim Komisyonu İtiraz Hakemi Prof. Dr. Rauf Karasu, sigorta tazminatları için getirilmesi düşünülen “tahkim şartı arabuluculuk” düzenlemesi ile ilgili bir yazı kaleme aldı.

Yapılması düşünülen düzenleme ile sigorta tazminatlarında geçerli olan dava şartı arabuluculuk Sigorta Tahkim Komisyonuna başvuru için de geçerli olacak

Sigortacılık Kanunu’nun 30. Maddesine eklenecek bir hükümle Sigorta Tahkim Komisyonuna başvurmadan önce arabulucuya başvuru şartı getirilmesi düşünülmektedir. Kanun değişikliği gerçekleşirse arabuluculuğa başvurmadan Sigorta Tahkim Komisyonuna başvurulması halinde başvuru değerlendirmeye alınmayacaktır.

Sigorta uyuşmazlıklarında arabuluculuk ücreti sigorta şirketi tarafından ödenecektir. Ancak tahkim yargılaması sonunda sigortalının haksız çıkması halinde sigorta şirketi tarafından ödenen ücret sigortalıdan tahsil edilecek.

Arabuluculuk şartının diğer Kurumsal Tahkim Merkezlerine başvuru için önerilmezken sadece Sigorta Tahkim Komisyonuna başvuru için önerilmesi büyük bir çelişkidir.

Yapılması düşünülen düzenleme ile zaten alternatif bir uyuşmazlık çözüm yolu olan Sigorta Tahkim Yargılamasına başka bir alternatif uyuşmazlık çözüm yolu olan arabuluculuğa başvuru zorunluluğu getirilmektir ki, böyle bir uygulama dünyanın hiçbir ülkesinde bulunmamaktadır.

Avrupa Birliği, Sigorta Tahkim Komisyonunu çok başarılı bularak diğer ülkelerin örnek almasını önermiştir. Ancak yapılması düşünülen yeni düzenleme ile Sigorta Tahkim Komisyonu örnek olma vasfını yitirecektir. Zira yeni düzenleme ile Sigorta Tahkim Yargılaması daha fazla maliyetli olacak ve sigortalıların/zarar görenlerin alacağına kavuşma süresi uzayacaktır. Sigorta Tahkim Komisyonuna başvuran bir sigortalı/zarar gören mevcut düzenlemede alacağına 3 ila 6 ay arasında bir sürede kavuşurken, yeni düzenleme ile birlikte sigortalının /zarar görenin alacağına kavuşma süresi, arabuluculuk sürecinde geçecek 4 veya 5 ay gecikmeyle, 8 ila 11 ay olacaktır.

Dikkate alınması gereken bir husus da tahkim öncesi arabuluculuğa başvuru şartı sadece Sigorta Tahkim Komisyonuna başvuru için getirilmektedir. Örneğin bir sigortalı veya zarar gören sürekli iş göremezlik tazminat alacağı için arabuluculuğa başvurmadan doğrudan Sigorta Tahkim Komisyonuna başvuru yapamazken, Sigorta Tahkim Komisyonu gibi kurumsal bir tahkim olan İstanbul Tahkim Merkezi (İSTAC) veya Ticaret ve Sanayi Odalarının Tahkim Komisyonlarına doğrudan başvurabilecektir. Aynı tür uyuşmazlıkların çözümü için kurumsal tahkim kurumları arasında farklı uygulamalar önermek büyük bir çelişkidir.

Tahkim ve arabuluculuk birbirinin iş yükünü azaltmak için değil mahkemelerin iş yükünü azaltmak için kurulmuştur.

Sigorta Tahkim Komisyonu yılda yaklaşık 600 bin uyuşmazlığı 3 ay gibi kısa bir sürede dava açılmasına gerek kalmaksızın çözmektedir. Bu kadar kısa bir süre içinde çözülen bir uyuşmazlığın bir de arabuluculuğun önüne getirilmesini zorunlu kılmanın neye hizmet edeceği anlaşılamamaktadır.

Dava şartı arabuluculuğun getirilmesinin amacı yargının iş yükünü azaltmak ve vatandaşların haklarına daha erken kavuşmasını sağlamak olduğuna göre, tahkim şartı arabuluculuğun getirilmesinin amacı acaba nedir diye sorulduğunda hiçbir cevap verilememektedir. Zira Sigorta Tahkim Komisyonu da zaten arabuluculuk gibi alternatif bir uyuşmazlık çözüm yöntemidir. Tahkim ve arabuluculuk birbirinin iş yükünü azaltmak için değil mahkemelerin iş yükünü azaltmak için kurulmuştur. Nitekim haklı bir gerekçe bulunamadığı için taslak madde metninin gerekçesinde sadece kanun metni tekrar edilmiştir.

Sigorta uyuşmazlıklarından doğan alacak ve........

© Haber7