menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Modern çağın dijital zincirleri / Medya bağımlılığı ve sessiz pandemi

12 0
28.06.2025

Eskiden zincir deyince, demir halkalardan oluşan, insanın bedenine özgürlüğüne vurulan bir şeydi. Günümüzde ise zincir artık görünmüyor. Ne bileğimizde ne ayağımızda. Bugünün zinciri, cebimizde taşıdığımız bir ekran. Gönüllü mahkumları olduğumuz bir dünya dijital medya evreni.

Her sabah uyandığımızda ilk işimiz güneşin doğuşuna değil, ekranın parlayışına bakmak. Haberleri, yorumları, bildirimleri, beğenileri kontrol etmek. Sürekli ve devamlı bir akış, sürekli bir uyarı "Bak! Bir şey kaçırıyor olabilirsin!" Oysa kaçırdığımız asıl şey, dışarıdaki gerçek hayat.

Social – Digital Global Overview 2024 araştırması;

Dünyada ortalama günlük ekran süresi:

Dünya genelinde ortalama 6 saat 37 dakika
Türkiye’de 8 saat 6 dakika (dünyada ilk 5'te)

Gençlerde ise bu süre (15–25 yaş): 10 saati aşıyor

Bunun anlamı, günde 8 saat ekran başında olan biri, yılda 120 gününü dijital evrende geçiriyor. Bu da yılın 1/3’ü demek. Dikkat ekonomisinde, Ürün aslında biziz.

Dijital medya, bilgiye ulaşmanın en kolay yolu gibi görünüyor. Oysa çoğu zaman, bilgi değil, dikkat tuzağı sunuluyor bize. Tıklamamız için tasarlanmış başlıklar, algoritmaların bizi bizden iyi tanıyan öneri listeleri, sonsuz bir kaydırma hissi, Bunlar modern çağın dijital prangaları haline gelmedi mi?

Kullanıcı Tercihlerinin Yüzdesi ve Algoritmalar Arasındaki Uyum

Netflix'te izlenen içeriklerin ’i öneri algoritmaları tarafından sunuluyor

YouTube’daki izlenmelerin p’i ana sayfa ve önerilen videolardan geliyor

Sosyal medya platformlarının içerik önerme algoritmaları, kullanıcıyı ekran başında tutma süresini @ artırıyor

Aslında biz sandığımız kadar özgür değiliz. Seçtiğimizi düşündüğümüz içerikler aslında bizim için seçenlerin sonuçları.

Medya kuruluşları, sadece haber vermiyor bizi biçimlendiriyor, yönlendiriyor, hatta bağımlı hâle getiriyor. Onlar Reyting değil, "Retina" peşindeler. Ne izliyoruz? Neye sinirleniyoruz? Nerede durup nereden geçiyoruz? Her davranışımız, pazarlanabilir birer veri hâline getirilmedi mi?

Bağımlılık ve........

© Haber7