ABD gezisinin büyük resmi
Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Trump arasındaki görüşmeye dair pek çok önemli detay var. F35, F16, Boeing uçakları, CAATSA yaptırımları, Suriye’deki terör yapısı, Gazze’de süren soykırım ve işgal, enerji ve ticaret anlaşmaları…
Şüphesiz bunların hepsi çok önemli başlıklar. Görüşmenin ardından gelen ilk açıklamalar da pek çoğunda önemli ilerlemeler kaydedileceğini gösteriyor.
Ancak, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 2025 ABD gezisi, tek tek bu başlıkların ötesinde bir anlam içeriyor. Geniş resme baktığımızda ilk gördüğümüz, Türkiye’nin “sistem değişikliği” çağrısının giderek daha çok karşılık bulduğu görülüyor.
Türkiye uzunca bir süredir BM üzerinden kendi dünya düzeni tezini anlatmaya çalışıyor. Bu tezin özeti “daha adil bir dünya mümkün” ve “dünya beşten büyüktür” cümleleri. İkinci Dünya Savaşından sonra kurulan düzen, insanlığın yararına işlemiyor. Savaşlar, açlık ve iklim felaketleri dünyanın geleceğini tehdit ediyor. Dolayısı ile dünya liderlerinin büyük bölümü bu düzenin pek de matah bir şey olmadığı konusunda hemfikir. Ancak değiştirilmesi veya revize edilmesi yönünde sağlam bir irade bugüne kadar çıkmadı. İşte Türkiye, yaptığı hamleler ile böylesi bir iradenin oluşması için çaba gösteriyor.
Tüm insanlığın barış içinde ve adil koşullarda yaşadığı bir dünya fikri, daha önce de pek çok lider tarafından dile getirildi. Bunların arasında güçlü, büyük ülkeler de vardı. Sebepleri bir yana, bunlar genellikle sözde kalmış girişimler oldu. Başarılı bir istisna, 1961’de Yugoslavya, Endonezya, Hindistan, Gana ve Birleşik Arap Cumhuriyeti öncülüğünde kurulan Bağlantısızlar Hareketedir. Fakat o da sistemi değiştirecek bir sorgulamadan kaçınmıştır.
Erdoğan’ın itirazı ise uzun yıllara mal olsa da karşılık bulmuş görünüyor.
Bunun sebeplerinden biri doğru bir zamana denk gelmesidir. Uluslararası sistem, yetersizliğinin doruk noktasını yaşıyor. Ülkelerin sisteme güveni nerdeyse tamamen bitmiş durumda. Sistemin değişmesi yönündeki güçlü bir çağrı eskiye nazaran daha kolay alıcı........
© Haber7
