Bosna-Hersek Savaşı (1992–95), Avrupa’nın ortasında yaşanan en ağır insani felaketlerden biri olarak tarihe geçti. Savaş boyunca Bosna-Hersek Müslümanları sistematik etnik temizlik, kuşatma ve katliamlara maruz kaldı. Buna rağmen uluslararası toplum olarak da tanımlanan küresel sistemin, özellikle ABD ve Avrupa devletlerinin, yaşananlara karşı uzun süre etkisiz ve kayıtsız kalması, savaşın seyrini belirleyen temel faktörlerden biri oldu. 14 Aralık 1995 tarihinde imzalanan Dayton Anlaşması ise bu kayıtsızlığın ardından dayatılan bir “barış” belgesi olarak ortaya çıktı.

Dayton Anlaşması, savaşın sona ermesini sağlamakla birlikte Bosna-Hersek’te kalıcı ve adil bir düzen kurmaktan uzak bir yapı oluşturdu. Anlaşma, ülkeyi etnik esaslara dayalı biçimde iki federal ve bir özerk bölgeye ayırdı: Toprakların Q’i Müslüman-Hırvat Federasyonu’na, I’u ise Bosna Sırplarına bırakıldı. Oysa savaş öncesi nüfus dağılımı bu oranları haklı çıkarmıyordu. Bu durum, savaşla elde edilen fiilî kazanımların siyasal olarak meşrulaştırılması anlamına geldi ve etnik temizlik pratiğinin dolaylı biçimde ödüllendirildiği yönünde ciddi eleştirilere yol açtı.

Aliya İzzetbegoviç açısından Dayton Anlaşması, tercih değil zorunluluktu. Srebrenitza Katliamı gibi olaylar, savaşın devam etmesi halinde Bosna Müslümanlarının topyekün bir soykırımla karşı karşıya........

© Haber7