Türkiye’de oyuncak sektörü 2026 itibarıyla yeni bir standart dönemine giriyor. Ticaret Bakanlığı’nın açıkladığı düzenlemeye göre, 1 Ocak 2026’dan itibaren üzerinde imalatçı bilgisi, ithalatçı bilgisi ve marka adı bulunmayan hiçbir ürün iç piyasaya giremeyecek, ithalat işlemlerinde kabul edilmeyecek. Bakanlık, bu adımın çocuk sağlığını korumanın ötesinde, sektörün tamamını daha şeffaf ve izlenebilir hâle getirmeyi amaçladığını vurguluyor.
Tüketici Hakları Derneği ise uygulamayı “oyuncaklarda güvensiz ürünle mücadelede en kararlı adım” olarak değerlendiriyor. Zira son yıllarda hem internet üzerinden yapılan satışlarda hem de düzensiz ithalat kanallarında çocukların sağlığını tehlikeye atabilecek çok sayıda ürün tespit edilmişti. Yeni sistem, yalnızca etiket düzenlemesi gibi görünse de aslında Türkiye’nin tüketici güvenliği politikalarında yapısal bir dönüşümün işaretçisi.
Güvensiz oyuncak sayısı artıyordu: Bakanlık neden böyle bir adım attı?
Türkiye’de özellikle plastik oyuncaklarda, oyuncak bebeklerde ve boyalı ürünlerde yapılan testlerde güvensizlik oranı uzun süredir yüksek seyrediyor. Denetimlerde, ağır metal içeren boyalar, kolay kırılıp yutulabilir küçük parçalar, yanıcı maddeler ve toksik kimyasallar içeren ürünler sıkça tespit ediliyor. Bu durum yalnızca Türkiye’ye özgü değil; Avrupa Birliği’nin RAPEX sisteminde de oyuncaklar yıllardır “en çok geri çağırılan ürün” kategorisinde ilk sırada yer alıyor.
Ticaret Bakanlığı ise yapılan piyasa gözetimi faaliyetlerinde, özellikle üreticisi belli olmayan, internet üzerinden satılan ve “markasız” olarak ithal edilen ürünlerde riskin katlanarak arttığını belirtiyordu. Sektörde bu ürünlere yönelik “kayıt dışı ithalat” algısı uzun süredir dile getiriliyor. Üretici ve ithalatçı bilgilerinin bulunmadığı bir ürün, yalnızca sağlığı tehdit etmekle kalmıyor; sorun yaşandığında muhatabın kim olduğunu da belirsiz kılıyor. Bu durum tüketiciyi zayıf, satıcıyı ise sorumluluktan kaçabilir konuma getiriyordu.
Yeni düzenleme tam bu noktada devreye girerek, sorumlu tarafı görünür kılmayı, piyasaya giren her oyuncak için bir iz bilgi zinciri oluşturulmasını hedefliyor.
Tüketici için ne değişiyor? “Ayıplı üründe muhatabı bulmak kolaylaşacak”
Tüketici Hakları Derneği’nin açıklaması, düzenlemenin en kritik yararını ortaya koyuyor:
Artık bir oyuncak ayıplı çıktığında, tüketici muhatap aramak zorunda kalmayacak.
Mevcut durumda birçok tüketicinin yaşadığı sorun şöyle özetlenebilir:
İnternet üzerinden alınan oyuncak yanlış ya da tehlikeli çıkıyor.
Satıcı, ürünün üreticisine ulaşmasını öneriyor.
Üretici bilgisi yoksa tüketici ortada kalıyor.
Yeni doğrulama sistemiyle birlikte:
Her oyuncakta net üretici/ithalatçı adı ve adresi........

© Haber Gündemim