Steven Spielberg’in 2002 yapımı Minority Report filmi, yapay zekânın iktidar kurma biçimlerini ve “öngörülebilir kontrol” mekanizmalarını tartışmak için hâlâ şaşırtıcı derecede geçerli bir çerçeve sunuyor. Filmdeki Precrime (Ön-Suç) sistemi, günümüzdeki predictive policing (öngörüsel polislik), sosyal kredi sistemleri ve algoritmik önyargı tartışmalarının distopik bir prototipi olarak karşımıza çıkıyor.

Precrime Sistemi: Yapay Zekâ Destekli Otoriterliğin Prototipi

“Suç işlemeden cezalandırılmak” — Geleceğin yargısı bugünü yönetiyor.

Precrime sistemi, üç “precog”un (geleceği görebilen canlılar) zihinsel vizyonlarıyla, suçlar henüz işlenmeden önlem almayı hedefliyor. Günümüzde bu sistemin karşılığı:

Predictive Policing: Önceden suç işlenmiş bölgeler, daha yüksek riskli olarak etiketleniyor.

Sosyal Kredi Sistemleri: Vatandaşların sosyal medya paylaşımlarından, borç geçmişlerine kadar davranışları puanlanıyor.

Sosyal Medya Algoritmaları: Bireyler potansiyel tehdit olarak etiketlenebiliyor.

Bu sistemler özgürlüğü değil, olasılığı esas alır. Yani birey değil, veri karar verir. Suç, artık bir eylem değil, bir olasılık haline gelir. Bu ise demokratik toplum yapısının altını oyar.

“Precrime, bugünkü yapay zekânın karanlık bir aynasıdır: Özgürlüğü değil, kontrolü optimize eder.”

"Olasılık =........

© Günışığı Gazetesi