Devletin en önemli ekonomik kuruluşları bir araya toplanmış, denetimsiz ve keyfi olarak yönetilmektedir. Komik olanı da Sayın Cumhurbaşkanı kendisini Cumhurbaşkanı Kararı ile Yönetim Kurulu Başkanlığı’na atayıp hala da göreve devam etmesi!

Bir aile düşünün. Ailenin bütün ihtiyaçlarını gördükten, bütün aile fertlerinin evi, arabası, her türlü ihtiyaçları görüldükten sonra yine de fazla parası var. Ne yapar bu aile? Ailesinin ve çocuklarının geleceği için en iyi gelir getirecek bir yatırıma yatırır.

Devletler de aynen böyle yaparlar. Dünyadaki Varlık Fonları da benzer ihtiyaçtan bu şekilde kurulurlar. Devlet bütçesini yapmış, bütün harcama yerlerine para ayırmış, ama yine de fazladan birikimi var. Ne yapacak bu birikimi? Tabi ki değerini koruması için çeşitli finansal araçları kullanarak bunu geleceğe aktaracaktır. Ülkelerin bütçe ve kıymetli madenlerden elde ettiği carı fazlalarını nasıl değerlendireceklerini; Maliye Teftiş Kurulu kökenli Maliye Baş Müfettişliği, Maliyeci, Hazineci ve Bilim insanı önceki dönem Hazine Müsteşarı Sayın Mahfi Eğilmez aşağıdaki gibi özetlemiştir.

‘’Bir ülke eğer bütçe fazlası veriyorsa bu fazlayı 4 şekilde kullanabilir:

1- Harcamalarını artırır.
2- Mevcut vergi yükünü düşürür.
3- Borçlarını erken ödemeye tabi tutabilir.
4- Bir varlık fonu kurarak bütçe fazlalarını buraya aktarır ve bu fonla ulusal ya da yabancı bazı finansal varlıkları satın alıp gelirlerini artırmaya çalışarak gelecek kuşaklara refahı aktarma yoluna gidebilir.’’

Yukarıda sayılan bu bütçe fazlalarının ilk üçünü es geçerek konumuz olan 4’ncüyü yani, ‘’varlık fonu kurarak bütçe fazlalarının ulusal ya da yabancı bazı finansal varlıklara yatırım yaparak bu fonları gelecek nesillere fon aktarılması’’ konusunun dünya ve Türkiye uygulamaları üzerinde duralım.

Ulusal Varlık Fonları, cari işlemler ve bütçe fazlası veren ülkeler tarafından kurulur. Petrol, çeşitli değerli madenleri nedeniyle zengin olan ülkelerin bütçe gelirlerinin bütçe giderlerinden fazla, ihracatı ithalatından fazla olan ülkeler bu fonları kurarlar. Bu fonlara bağımsız varlık fonları, ulusal yatırım fonları, ülke yatırım fonları, devlet refah fonları veya kısaca ulusal fonlar adları da verilmektedir.

Bu fonların kökeni; gelişmiş ülkelerde ‘’mal dışı kaynaklar’’ olarak tabir edilen genelde nakit kaynaklarıdır. Diğerleri ise; petrol, bakır, elmas, altın, fosfat ve benzeri doğal kaynaklardan ve kamu arazilerinden oluşur. Dünyada kurulu bu tür fonların büyük bölümü doğal kaynaklardan oluşmaktadır. Dünyada 81 adet fon çeşitli adlarla ve büyüklükte varlık fonu şeklinde kurulmuştur. En büyük 10 tanesi;

• Norveç’te........

© Gerçek Gündem