menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

AKIL VAHİY İLİŞKİSİ

10 0
05.05.2025

Vahiy, insanı muhatap alan; dünya ve ahiret saadetini kazanması için, her şeyin yegâne sahibi olan Allah'ın; insanoğluna uyarı, ikaz, müjde ve inzar babında olan her şeyi anlaması için sunulmuş bir ikramıdır. Akıllı olmayan insana, deli ya da meczup denilir. Kur'an-ı Kerim'de, Rabbimiz insanların akletmeleriyle ilgili birçok ayet zikr etmekle; işin önem ve ciddiyetine dikkatlerimizi çeker.

İlahi tekliflere/vahiy'e karşı mükellef olduğunu idrak eden aklını kullanan insandır. Aklı olduğu halde, aklını kullanmayan, ilahi emirlere/vahiy'e karşı müstağni davranan herkes; küfrün ve dalaletin zifiri karanlığında kaybolup gider. Ahiretleri ise berbat olur...

İmam-ı gazali; Vahiy dışarıdan verilen bir akıl! Akıl içeriden verilen bir vahiy diye tarif ederken buradan bir inceliğe işaret etmek istemiştir. Vahiy akıl ilişkisi, akıl vahiy ilişkisi Kuran'ın ayetlerine konu olmuşken, insan'ın Rabbine karşı bu kadar müstağni, nankör davranmasından daha kötü bir durum var mıdır?

Zirâ Allah insana akıl vermiş ki, idrak etsin, Fikretsin, tefekkür ve teekkül etmeyi gaye edinsin. Fikretsin ki, yaratılış gayesini, niçin yaratılmış olduğunu düşünüp anlasın! Aklın bir nimet ve ilahi bir ikram olduğunu, temiz/aklını vahye göre kullananlar, aklın ne kadar kıymetli bir nimet olduğunu bilirler! Akıl nimetiyle, güzel işlerden yana tercihini yapan insan; Rabbinin indinde kıymet/değer kazanır... Vahiy olmasaydı, akıl ne işe yarardı ki? Peki, akıl olmasaydı, vahiy nasıl anlaşılırdı? Onun için Rabbimiz akletmeyle ilgili olarak; Kur'an-ı Kerim'de o kadar bizi uyarmış ki, biz sadece bir kaç ayet-i kerim'eyi zikr edelim:

Siz insanlara iyilik yapmayı emredip........

© Gazete İpekyol