Türkiye, geçen hafta havacılıkta çok önemli bir gelişmeye şahit oldu. İstanbul Havalimanı’nda aynı anda üç uçağın kalkış yapması gibi çok zor bir operasyon gerçekleştirildi. Bu durum Avrupa meydanlarında gerçekleşen ilk, dünyada ise ikinci operasyon oldu. Ben geçen hafta, “Üçlü operasyonun görünmez kahramanları” başlıklı yazımda üç uçağın birden kalktığını, fakat başka üç uçağın aynı anda iniş yapması gerekirken, inemediklerini belirterek şöyle devam etmiştim. “Fakat ne yazık ki, bulut seviyesinin alçak olması nedeniyle Meteoroloji üç uçağın aynı anda inişini onaylamadı. Operasyon da biraz buruk sona erdi.” Meteorolojinin havacılıktaki önemini ve gerekliliğini vurgulayan bu üç satır meteoroloji çalışanlarının dikkatinden kaçmadı.

Onlardan ve yaptıklarından bahseden bu cümle üzerine, beni tam bir mail yağmuruna tuttular doğrusu. Değişik yerlerdeki resmi sivil ve askeri havalimanlarında görevli meteoroloji çalışanları meğer ne kadar dertliymiş ve doğrusu biz bundan habersizmişiz. Meteoroloji Genel Müdürlüğü (MGM) başta ulaştırma sektörü olmak üzere inşaat, adalet, eğitim, turizm, sağlık ve daha birçok alanda insan hayatına fayda sağlayan bir kamu kuruluşudur. MGM, çoğu teknik hizmetler sınıfında olmak üzere üç bin kişilik mevcuduyla tüm askeri ve sivil havalimanlarında, il ve bazı ilçelerde 7/24 görev yapıyor. Meteorolojini öneminden bahsederken özellikle askeri meydanlarda “Burada Komutan Meteoroloji’dir” yazılı ikaz levhaları aklımıza gelmektedir.

Çünkü askeri istihbaratın üç sac ayağından biri de meteorolojidir. Bunun örnekleri dünya tarihinde defalarca yaşanmış ve meteorolojiyi önemsemeyenler açısından felaketle sonuçlanmıştır. Havacılık meteorolojisi de bu nedenle fazla önem arz etmektedir. Havacılık meteorolojisi, hava araçlarının güvenli, etkili ve planlı bir şekilde uçuşlarını gerçekleştirebilmeleri için gerekli olan atmosferik verileri sağlayan bir daldır. Türkiye’de bütün havalimanlarından sorumlu otorite olan Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ), havalimanlarında verdiği hizmetler için, üyesi olduğumuz Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilatı’ndan (EUROCONTROL) her yıl bir bedel almaktadır. Bu paranın önemli bir bölümünü bünyesindekilere, çok azını da MGM ile SHGM’ye vermektedir.

DHMİ, 2024’te EUROCONTROL’den gelen yaklaşık 650 milyon Euro hizmet bedelinin aslan payını, yani yüzde 95.6’sını kendisine ayırmakta, yüzde 3.8’ünü MGM’ye, yüzde 0.6’sını SHGM’ye vermektedir. Oysa Avrupa’daki emsal ülkelere bakıldığında 2022 yılında Meteoroloji Servislerine ayrılan oran yüzde 7 - yüzde 8 civarında olmuştur. Meteoroloji çalışanları uzun zamandır “Havacılık tazminatı" parasını alıyor. Alıyor da, alınan para çekilen zahmete değiyor mu? Sivil havalimanlarında yaklaşık 2800 TL, askeri meydanlarda çalışanlar da, havacılık sektörüne doğrudan katkısı olmaması nedeniyle yaklaşık 1400 TL tazminat almaktadır.........

© Gazete Damga