Çin Halk Cumhuriyeti'nin kurucusu Mao Zedong, 1949 yılında cumhuriyeti kurup başkenti Pekin olarak belirledikten sonra yüzyıllarca aşağılanan ülkesini büyük güçler ligine yükseltme ve Çin toplumunu yeniden şekillendirme amacıyla 1958'de "ileriye doğru büyük sıçrayış" stratejisini uygulamaya koyar. Bu girişimin fiyaskoyla ve Mao'nun tahtının sarsılmasıyla sonuçlanmasına neden olan iki meşhur örnekten söz edebiliriz.

Bu girişimlerden biri şöyledir:

Sanayileşmiş büyük devletlerin büyüklük ölçütlerinden birini, her birinin milyonlarca ton çelik üretebilmesinde gören Mao, on milyonlarca aileye küçük fırınlar yaparak buldukları bütün metalleri toplayıp çelik üretmeleri talimatı verir. Gerçekten de ciddi miktarda çelik üretilir fakat üretilen çeliğin kalitesi kullanılamayacak niteliktedir. Girişim büyük bir fiyaskoyla sonuçlanmıştır.

Büyük Sıçrayış'ın bir diğer trajik girişimi ise serçe katliamıdır.

Şöyle ki; tarımsal üretimin verimini düşüren dört zararlıya karşı savaş ilan edilir. Bunlar hastalık yayan ve üretimi zayıflatan sıçanlar, sivrisinekler, sinekler ve serçelerdir. Bilhassa da serçeler. Çünkü serçelerin her biri yılda dört kilo tarım ürünü yemektedir ve yok edilmeleri gerekmektedir. Bunu gereği hayata geçirilir ve serçelerle mücadele yöntemi olarak çoluk çocuk bütün köylüler tarlalara konuşlanıp tencere, tava, davul çalarak serçelerin yere konmasını engellerler. Korkudan uzun süre havada kalan serçeler açlıktan ve yorgunluktan bitap düşüp ölmeye başlar. Nihayetinde müthiş bir başarı sağlanır ve serçelerin neredeyse kökü kurutulur.

Fakat bu görkemli başarının yakın zamanda inanılmaz bir hüsrana neden olacağı öngörülememiştir. Zira serçeler sadece ürünleri değil ürünlere musallat olan börtü böceği de yiyordur. Serçeler yok olunca bunlar çoğalır ve ürünleri talan etmeye başlar. Ardından da çekirge istilası gelince 1958-1962 yılları arasında Çin'de tarihin en büyük kıtlıklarından biri yaşanır. Tabiatın hassas dengesiyle oynayıp zinciri bozmanın sonucu oluşan kıtlığın Çin halkına faturası 30 milyon kişinin trajik biçimde ölümüdür.

Orta Sınıfın Katli

Bütün bunları bilgisel bir paylaşım amaçlı anlatmadım. Bizim ekonomi yönetimimizde de ne türden saçmalık ve abukluklara muhatap kılındığımıza örnek olsun diye aktardım. Mao'nun serçeleri gibi Türkiye'de de orta sınıf, bilinçli biçimde katlediliyor. Sosyoekonomik ve kültürel bir dönüşüme tâbi tutulan Türkiye'de, gelir adaletsizliği orta sınıfın hızla azalmasına, alt sınıfların genişlemesine, belli bir azınlık grubun üst sınıfı oluşturmasına yol açıyor. Ülke nüfusu iktidarın bilinçli tercihi sonucu, çok zenginler ve çok fakirler olarak iki ana kutba bölünüyor. Zengin ile yoksul arasındaki makasın bu kadar açılması, iktidarın otoriterleşmesini kolaylaştırdığı gibi ahlaksızlığı yaygınlaştırıyor. Keza bir Türk büyüğünün vaktiyle dediği gibi ekonomik kriz toplumu ahlaksızlaştırır; hırsızlığı, soygunu, fuhşiyatı yaygınlaştırır, borçlu borcunu ödeyemez, alacaklı alacağını alamaz hâle gelir.

Hacimsiz biçimde zenginleştirilen üst sınıfın servet ve refahı her geçen gün yükseltilirken çalışan nüfusun yüzde 60'tan fazlası, açlık sınırının 20 bin liraya dayandığı günümüz koşullarında 17 bin lira olan asgari ücret ve asgari ücrete yakınsayan gelirlerle yaşam savaşı veriyor. Yeni yetişen kuşakların bu gelir adaletsizliği ortamında artık birikim yapabilmesinin, ev ve araba sahibi olmasının, tatile gidebilmesinin, insanca yaşam sürdürebilmesinin imkânı bırakılmadı. İş koşulları güvencesizleştirilerek prekaryalaşan çalışanlar, yüksek kiralara mecbur edildi, kredi ve borç sarmalına saplandı, hayatları belirsizlik ve istikrarsızlığa terk edildi. Statü sahibi orta sınıfı oluşturan öğretmen, avukat, mühendis gibi meslekler, bilinçli bir itibarsızlaştırmaya tâbi tutuldu, bu meslek grupları asgari ücretle çalışmaya mahkûm edildi. Diplomalı işsizler ordusunun öncü neferleri olan bu mesleklerin kimisi özel okullarda kimisi özel hukuk ve danışmanlık ofislerinde kimisi de mühendislik şirketlerinde asgari ücret veya boğaz tokluğuna mesai yapmaya zorlandı. İşsiz........

© Fikir Coğrafyası