Neşet Ertaş’ın içini boşaltıp, ‘Bozkırın Tezenesi’ne indirmek
Neşet Ertaş, 13 yıl önce 25 Eylül 2012 günü 74 yaşında İzmir’de aramızdan ayrıldı. Her ölüm yıl dönümünde olduğu gibi birçok etkinlikle memleketi Kırşehir ve Türkiye’nin birçok yerinde ozan anılacak. Anma etkinlikleri ve sosyal medyada paylaşımlarda ortak niteleme, her yıl olduğu gibi yine ‘Bozkırın Tezenesi’ olacak. Kimin söylediği belli olmayan, çoğunlukla Yaşar Kemal’e mal edilen bu niteleme, ozanın üzerine iyice yapışmış bulunuyor. Bu niteleme, ozanın müziğini bir küçümseme içeriyor, dolayısıyla onun müziğini ve dünya görüşünü nitelemek için yanlış bir kavram. Bunun yanlış olduğunu ve hikayesini, ‘Neşet Ertaş - Kentin Tezenesi, (Anı Yayıncılık, 2021 Ankara)’ kitabımda anlattım. Merak edenler kitabı alıp okuyabilir.
Neşet Ertaş, ‘Bozkırın Tezenesi’ değildir, o, kentin tezenesidir, bir abdal olarak hor görülmeye karşı isyanın tezenesidir, gariplerin tezenesidir, hoşgörünün tezenesidir. Neset Ertaş, Tükiye’nin en politik ozanlarından biridir. Neşet Ertaş’ı, ‘Bozkırın Tezenesi’ olarak nitelemek, Neşet Ertaş’ın içini boşaltmak, onu bozkırdan gelip müziğiyle, sesiyle kendini kentlilere kabul ettirmiş bir sanatçıya indirmektir. O, kaynağı bozkır olmakla birlikte bunu aşıp, geleneksel müziğini dönüştürüp geliştirerek ve felsefi bir temele oturtarak bir kent ozanı olmuştur. Burada Zeki Müren, bağlamada Bayram Aracı ve başka sanatçılardan etkilenip kendi tarzını bulmuştur. Atalarından farkını anlamak için babası Muharrem Ertaş ile kendisini dinlemek yeter.
Kent ozanı nitelemesini kullanmamakla birlikte, Ertaş’ın bir kent ozanı olduğu tespitini 45 yıl kadar önce Usta Karikatürcü ve aydın Oğuz Aral yaptı. Bunu halk müziği uzmanlarının değil de bir karikatürcünün yapmış olması, “uzmanlar” açısından büyük bir talihsizlik. Aral, Halk Müziği Uzmanı Bayram Bilge Tokel ile söyleşisinde, Ertaş’ın kitle iletişim araçlarının ve kasetlerin yaygınlaşmasıyla atalarından farklı olarak çok sayıda sanatçıyı dinleme imkanı elde ettiğini, bunlardan etkilendiği gibi, kendisinin de yeni sesler geliştirdiğini belirtir.........
© Evrensel
