SORU: İyi günler. Ben dört yıldır çalıştığım iş yerimden anlaşarak ayrıldım. Ayrılırken ihtiyari arabuluculuk sözleşmesi imzaladık karşılıklı. Ancak benim kıdem tazminatı alacağım çok eksik olarak hesaplandı ve tutanakta öyle yazıldı. Ayrıca fazla çalışma alacağım vardı, o ise hiç ödenmedi. Buna karşı benim yapabileceğim bir şey var? Çünkü karşı taraf arabuluculukta kararlaştırdığımız konulara karşı dava açamayacağımı söylüyor. Buna karşı bir hakkım var mı?

CEVAP: İyi günler. Arabuluculuk hukukumuzda iki şekilde uygulanmaktadır. Biri zorunlu arabuluculuk olarak dava açılmadan önce kanunla getirilmiş uyuşmazlıklar açısından yapılması zorunlu bir arabuluculuktur. Bu düzenlemeler açısından dava açmadan önce arabulucuya başvurulması dava şartı olarak düzenlenmiştir. Bu durumda zorunlu arabuluculuğa tabi bir uyuşmazlık ile ilgili olarak arabulucuya başvurmadan dava açılması halinde açılan dava, dava şartı yokluğu nedeniyle reddedilir. Örneğin iş uyuşmazlıklarında işçilik alacakları ile ilgili uyuşmazlıklar, ticari davalar, tüketici davaları, kira ilişkisinden kaynaklanan uyuşmazlıklar zorunlu arabuluculuğa tabidir.

Diğer arabuluculuk türü ihtiyari arabuluculuktur. Burada taraflar kendi istekleri ile arabuluculuğa gitmektedir. Uyuşmazlığın çözümü için dava açmadan önce zorunlu bir arabuluculuk gerekmeyen konular açısından bu yola başvurulabilir. Ancak genel olarak taraflar üzerinde tasarruf edebilecekleri her türlü özel hukuk uyuşmazlığıyla ilgili ihtiyari arabuluculuk yoluna başvurabileceklerdir. İş hukuku açısından uygulamada ihtiyari arabuluculuk yoluna gidilmesinin örnekleri sık karşılaşılan bir uygulama haline gelmiş ve genellikle işverenin toplu işçi çıkarması gibi durumlarda veya işçi ile anlaşarak işçilik alacakları ödemeyi kabul ederek iş ilişkisini sonlandırma yöntemi olarak uygulanmaktadır.

Bunun sebebi ise Arabuluculuk Kanunu’nun 18. maddesinin son fıkrasında yer alan ve zorunlu ya da ihtiyari arabuluculuk görüşmeleri açısından aynı şekilde düzenlenen, “Arabuluculuk faaliyeti sonunda anlaşmaya varılması halinde, üzerinde anlaşılan hususlar hakkında taraflarca dava açılamaz” hükmüdür. Dolayısıyla sizin durumunuzda olduğu üzere hak etmiş işçilik........

© Evrensel