Dr. İsmail PAMUK-YMM

Gelir Vergisi Kanunu (GVK) uyarınca, gayrimenkul satışlarından elde edilen kazançlar ya ticari kazanç ya da değer artışı kazancı olarak vergiye tabidir. GVK’nun 37’nci maddesine göre; gayrimenkullerin alım, satım ve inşa işleriyle devamlı olarak uğraşanların bu işlerden elde ettikleri kazançlar ticari kazanç olarak vergilendirilir. Yine aynı maddede, satın alınan veya trampa suretiyle iktisap olunan arazinin iktisap tarihinden itibaren beş yıl içinde parsellenerek bu müddet içinde veya daha sonraki yıllarda kısmen veya tamamen satılmasından elde edilen kazançların, ticari kazanç sayılacağı düzenlenmiştir. Buna karşılık aynı Kanunun mükerrer 80’inci maddesinde, gayrimenkullerin iktisap tarihinden başlayarak beş yıl içinde elden çıkarılmasından doğan kazançların değer artışı kazancı olduğu hüküm altına alınmıştır.

Gayrimenkul satışlarının ticari bir organizasyon içinde yapılması durumunda, elde edilen kazancın, başka herhangi bir şart aranmaksızın, ticari kazanç olarak vergilendirileceği ihtilafsızdır. Ticari organizasyon içinde yapılmayan gayrimenkul satışları bakımından ise zikredilen kanuni düzenlemelerden şu sonuç çıkıyor; eğer gayrimenkul satışları devamlılık arz ediyorsa bu satışlardan elde edilen kazanç, ticari kazanç olarak; devamlılık arz etmiyorsa değer artış kazancı olarak vergilendirilir. Bu halde açıklığa kavuşturulması gereken temel mesele, gayrimenkul satışlarında devamlılıktan ne anlaşılması gerektiğidir.

Vergi idaresine göre, devamlılık unsurunu belirleyen en belirleyici ölçüt, kazanç doğuran işlem sayısındaki çokluktur. İşlem sayısındaki çokluk gayrimenkullerin aynı takvim yılı içerisinde birden fazla veya takip eden birden fazla takvim yılında art arda satılmış olmasına göre belirlenir. Bu açıklama Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından Şubat/2025 döneminde yayımlanan “Gayrimenkullerin 5 Yıl İçinde Elden Çıkarılmasında Gelir Vergisi Beyanı” başlıklı rehberde yer almaktadır.

Diğer yandan vergi idaresinin 104 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinden beri bu görüşte olduğunu söylemek mümkündür. Mezkûr Tebliğde ikrazatçıların elde etikleri gelirin hangi şartlar altında ticari kazanç veya menkul sermaye iradı olarak vergilendirileceği hususunda düzenleme yapılmıştır. Buna göre; herhangi bir kimsenin, birden fazla yılda tek şahsa........

© Ekonomim