Ahmet Arslan

Serbest Kürsü

Zaman zaman belediye başkanları ihaleye fesat karıştırma, kamu zararına sebebiyet verme vb. isnat ve yargılamalara maruz kalmaktadır. Belediye başkanının belediye teşkilatının en üst amiri olması sebebiyle belediyeye yönelik usulsüzlük ve yolsuzluk iddialarına muhatap olması anlaşılabilir olmakla birlikte konuya genel olarak değil, ilgili yasal düzenlemeler ışığında münferit bazda bakılması usulsüzlük ve yolsuzluklarla ilgili gerçek sorumluluğun tespitine imkân sağlamaya yardımcı olur.

Kamu idarelerince yapılan ihale ve harcamalardaki yanlışlıklardan dolayı kamu görevlilerinin adli, idari ve mali sorumluluğuna hükmedilir.

Adli sorumluluk, Türk Ceza Kanunu’na göre suç teşkil eden eylem ve işlemler nedeniyle hürriyeti bağlayıcı cezaya veya adli para cezasına maruz kalınmasıdır. Adli sorumluluğa ceza mahkemelerince hükmedilir.

İdari sorumluluk, memura 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nda disiplin suçu olarak sayılan eylem ve işlemleri nedeniyle disiplin cezası verilmesidir. Belediye başkanı 657 sayılı Kanun’a göre memur statüsünde olmadığı için disiplin işlemine tabi tutulmaz.

Mali sorumluluk ise kamu idarelerinin gelir, gider, alacak, borç, taşınır veya taşınmaz malların yönetimi sürecinde sebebiyet verilen kamu zararın tazmin ettirilmesidir. Mali sorumluluğa genellikle Sayıştay tarafından hükmedilmektedir. Bununla birlikte, diğer denetim elemanlarının da kamu zararını tespit edip, kurumun üst yönetimine raporlama görev ve yetkisi bulunmaktadır.

Kanuna aykırı bir eylem veya işlemin meydana geliş biçimi ve ağırlığına göre kamu görevlileri hakkında her üç sorumluluğa da hükmedilebileceği gibi sadece birisinin tatbik edilmesiyle sınırlı kalınabilir.

Bununla birlikte, bir kamu görevlisinin adli, idari ve mali sorumluluğuna hükmedilebilmesi için sorumluluk konusu eylem veya işlemin görev ve yetki alanına girmesi gerekmektedir. Zira, bir kamu görevlisinin imzasından dolayı sorumlu tutulması görev ve yetki alanına giren bir konuda işlemde bulunmasından kaynaklanmaktadır.

Belediye başkanı, belediye idaresinin başı ve belediye tüzel kişiliğinin temsilcisidir. Belediye başkanının belediye teşkilatını denetleme yetkisi bulunduğu gibi, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’na göre üst yönetici sıfatına sahip bulunmaktadır.

Belediye başkanının görev ve yetkileri 5393 sayılı Belediye Kanununun 38’inci maddesinde sayılmıştır. Söz konusu görev ve yetkilerden mali konularla ilgili olanları şunlardır:

- Belediye teşkilâtının en üst amiri olarak belediye teşkilâtını sevk ve idare etmek, belediyenin hak ve menfaatlerini korumak.

- Belediyeyi stratejik plâna uygun olarak yönetmek, belediye idaresinin kurumsal stratejilerini oluşturmak, bu stratejilere uygun olarak bütçeyi, belediye faaliyetlerinin ve personelinin performans ölçütlerini hazırlamak ve uygulamak, izlemek ve değerlendirmek, bunlarla ilgili raporları meclise sunmak.

- Belediyenin taşınır ve taşınmaz mallarını idare etmek.

- Yetkili organların kararını almak şartıyla sözleşme yapmak.

- Bütçeyi uygulamak, bütçede meclis ve........

© Ekonomim