menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Bir para ve maliye politikası analizi

18 0
11.07.2025

Bir ülkede uygulanan ekonomi politikasının iki temel ayağı vardır: Bunlardan biri para politikası iken diğeri de maliye politikasıdır.

Bu politikalara destek amaçlı olarak dış ticaret ve kur politikası da ayrıca oluşturulur. Dış ticaret ve kur politikaları, para ve maliye politikası ile eş değerde olmasalar da önemli ekonomi politikası aracı ya da tercihidir.

Para politikasından sıklıkla konuşulur ama maliye politikası ya bazen içeriği çok bilinmediği ya da kolaylıkla ihmal edilebildiği için çokça gündeme gelmez.

Para politikasının uygulayıcısı Merkez Bankası’dır. Merkez bankalarının özgürce araç bağımsızlığına sahip olduğu ülkelerde banka bu yetkisini siyasal iktidarın çok kere hoşuna gitmeyecek şekilde uygular. Merkez bankalarının görevi parasal istikrarı sağlamaktır. Bunun yanında finansal istikrarı da gözetir. Çünkü finansal istikrarın bozulması parasal istikrarın da bozulmasını beraberinde getirir.

Merkez Bankası’nın para politikasına yönelik aldığı kararların etkisi maliye politikasına göre çok daha hızlı olur. Bazen alınan kararlar, politikacıların popülist tercihlerinin aksine gerçekleşir. İşte bu nedenle merkez bankaları çok kere siyasal iktidarların şimşeklerini üzerine çeker. Merkez bankasının daha iyiyi yapmalarına engel olduğunu düşünürler. Aslında belki de böyle olmadığını bilirler ama siyaseten bir düşman yaratmak işlerine gelir. Merkez Bankaları kendileri gibi her ortamda konuşamaz. O nedenle dilsiz hedefe vurmak kolay gelir kendilerine.

Sadece siyasetçiler için değil, siyasetle iç içe olan ticaret ve sanayi odaları, ticaret borsaları, iş insanı örgütleri ve ekonomistler ve hatta akademisyenler için de kolay hedeftir merkez bankaları.

Siyasi iktidar güçlü ise pek çok kurumun başkanı güçlü ile karşı karşıya gelemedikleri, siyasi gelecek beklentileri, bazen de siyasi iktidar kendilerini oraya getirdiği için aslında ekonomik anlamda ülkenin geldiği durumun........

© Ekonomim