Hareketlilik sözcüğünü kullanmak istemediğim için mobiliteyi kullanmak zorunda kaldım. Bu kadar önemli bir değişim ve dönüştürme alanına iyi bir ad vermemiz gerekiyor. Ben bunun ulaşmak veya varmak sözcüğü ile bağlantılı olması gerektiğini düşünüyorum. Ford Otosan ve Driventure’ın Future of Mobility 2025 etkinliği daha fazlasını yapmamız gerektiğine işaret ediyor.

ABD’deki Tüketici Elektroniği Fuarı (CES) 2014’te misafirlerine kapılarını açtığında otomotiv şirketlerinin ilk olarak bu kadar yoğun bir biçimde kapıdan girdiği bir etkinliğe dönüşmüştü. Değişimin herkes üzerinde farklı etkileri oluyordu. Benim en fazla ilgimi çeken ve linkini notlarımın arasına eklediğim tepki, BBC News’un teknoloji muhabiri Mark Ward’un teknoloji yazmanın dünyanın en güvenli alışverişlerinden biri olduğu düşüncesinden uzaklaşmasına neden olacak kadar büyük değişimdi.

(https://www.bbc.com/news/technology-25633663) Değişimin büyüklüğü karşısında iç içe geçmiş merak ve endişeyi bir arada anlatan makalenin benim için en ilgi çekici bölümü, Ward’un robot shuttle’ın önüne çıkıp durup durmayacağını test etmesi. Robot duruyor. Eski otomobil yarışçıları Max Lefevre ve babasının kurduğu Induct, adını bilmediğimiz ama inovasyon ile işin geleceğine hizmet eden şirketlerden biriydi. Daha meşhur olan ama otomotiv sektöründe o zaman o kadar büyük bir ayak izi bulunmayan Nvidia, Google ve Apple’ın adları da dikkat çekiyordu.

Benim de CES’e gittiğim o yıllarda, otomotivcilerin fuarı bastığını söylüyorduk. Apple’ın iOS’u otomobillere uyarlamak için Honda ve Hyundai ile anlaşma yapması, otomotiv ve bilişim camialarının her iki tarafının da anlayabileceği markaları bir araya getiren bir aksiyon oluyordu. Toyota’nın bir yıl sonra ABD’de satışa sunmayı planladığına ve bunun için hidrojen yakıt istasyonu kuracaklara hidrojen ile ilgili lisanslarını hibe edeceğine ilişkin açıklaması, benim için büyük ve akılcı bir proje olmasına karşın gerçek hayatta karşılığını bulmadı. Bilişim ile otomotivin kaynaşması ise, çok büyük bir hızla ilerleyen bir süreç oldu.

2014’teki CES’te otomotiv şirketlerinin yoğun katılımı kadar konuyla ilgili zayıflıkları aklımda kalmış. Otomotiv hem büyüklüğü hem de yatırımcılarının gücü nedeniyle CES’in mıknatısı haline getirilmeye çalışılmış ve bu kitle otomotiv lansmanlarına giderken startup’ları da görüp üç beş bir şey atar belki diye startup salonu bu alanın hemen girişine yerleştirilmişti. Bu anlatımdan yanılgıya kapılmayın. Startup salonu o kadar büyüktü ki, otomotivcilerin lansman alanı bir dilim ekmeğin üzerine yerleştirilmiş zeytin kadar kalıyordu. Üstelik düz bir koridor yoktu ve startupların arasında dolaşarak labirentte ilerler gibi geçiyordunuz.

Sonuç -benim gözlemime göre- beklenenden farklı olmuştu. Ziyaretçiler buradaki yeni teknolojilerle zaman geçirmekten lansmanlara zar zor yetişiyorlardı. En fazla aklımda kalanlar, Intel’in üç boyutlu kamerası ile kendisini taratıp sonra da küçük biblosunu 3D yazıcıda bastıranların oluşturduğu kuyruk ve bir duvara gülümsediğinde karşısında İngilizce bir selam sözü çıkanların şaşkınlığıydı. Intel bir startup olmaktan çok uzaktı ama insanları 3D tarayıp bibloları basan bir startup’tı. Bunlar ve benzeri uygulamalar, varlıkları ve aynı zamanda yarattıkları deneyim ile, gidip bir otomobile bakmak, hakkında yazmak ya da fotoğrafını çekmekten daha ilgi çekici hale gelmişti.

Otomotivciler ise adım attıkları bu yeni dünyada çok sakil duruyorlardı. Özellikle, benim için unutulmaz olan bir demoyu aktararak bunu açıklamak isterim. Şimdi adını hatırlamadığım büyük bir otomobil üreticisi, iki koltuğun arasına bir yüzey yerleştirmiş ve buna uzaktan (5-10 santimetre) yapılacak el hareketleri ile aracın farklı işlevlerini kullanmaya olanak tanıyan bir sistem kurgulamıştı. Aradan geçen yıllarda böyle bir çözüm ortada kalmadı.

O yıllarda Nvidia’nın başkan yardımcılarından biri İstanbul’a geldiğinde kahvaltı etmiştik. Yurtdışında daha önce........

© Ekonomim